Archief Etcetera

Driemaandelijks tijdschrift over theater en aanverwante disciplines. Verschijnt 15 maart, 15 juni, 15 september en 15 december Omslag Nelken, Pina Bausch, foto Gert Weigeit Redactie Pol Arias, Alexander Baervoets, Sigrid Bousset, Erwin Jans, An-Marie Lambrechts, Gunther Sergooris, Luk Van den Dries, Marianne Van Kerkhoven, Theo Van Rompay, Benoît Vreux Secretariaat Cecilia De Moor Aan dit nummer werkten mee Ludo Abicht, Henri Bioemen, Guy Coolen, Alex Mallems, Stefan Moens, Geert Sels, Fred Six, Johan Thielemans, Pieter T'jonck, Wim Vermeylen, Karen Welling, Maarten Van Steenbergen Eindredactie Sigrid Bousset, Erwin Jans, Marianne Van Kerkhoven, Theo Van Rompay. Zetwerk en vormgeving Erwin Jans, Chris Lodewyckx. Typwerk Christel De Brandt Advertentiewerving An Van Den Broeck, Dienst Cultuur Promotie Naamsestraat 9-11, 1000 Brussel. 02/513.82.52 Filmaanmaak Aero-Physics Neerstraat 26 1743 S.M. Bodegem Drukwerk Indruk 9000 Gent Abonnementen kunnen ingaan bij elk nummer; een jaarabonnement (4 nummers) kost 880 BF of fl. 52 (C J..P./+65 : 800 BF of fl. 47); een steunabonnement (8 nummers) kost 2.200 BF of fl. 135; te storten op KB-rekeningnummer 433-1069951-66 van Etcetera, abonnementendienst, Anspachlaan 141-143, 1000 Brussel; voor Nederland : AMRO-bank 47.29.50.312 Losse nummers kosten 250 Bf of fl. 16

Driemaandelijks, nummer 34, jaargang 9, juni 1991

IN DIT NUMMER

Bausch

In 1983 toonde Pina Bausch in De Munt haar choreografie Kontakthof, een voorstelling die ook in Vlaamse theatermiddens haar sporen heeft nagelaten. Acht jaar later is ze opnieuw in Vlaanderen met Nelken en Palermo, Palermo. Een hommage van Heiner Müller, een interview met Pina Bausch en een recensie door Alexander Baervoets. Pag. 2

Trust

De Trust heeft zich in enkele jaren tijd een prominente plaats verovert in het Nederlandse theaterlandschap : een jong, dynamisch gezelschap dat zich sterk laat inspireren door de moderne Duitse dramaturgie. Theo Van Rompay sprak met artistiek leider en drijvende kracht Theu Boermans. Karen Welling en Ludo Abicht staan stil bij de recentste Trust-produktie : Tabori's Weisman en Roodgezicht. Pag. 16

Opera

De Parsifal-produktie van de Vlaamse Opera sluit aan bij een bedenkelijke Wagnertraditie, aldus Gunther Sergooris. Vernieuwing lijkt eerder te komen vanuit de hoek van de kameropera. De recente creatie in deSingel van Jakob Lenz is een stap in de goede richting. Als het van Jerry Aerts, de nieuwe directeur van deSingel, afhangt, blijft dit geen eenmalig initiatief. Hij sprak over zijn plannen met Theo Van Rompay en Gunther Sergooris. Pag. 46

Verder in dit nummer :

Peter Sellars : Johan Thielemans bekijkt argwanend de naïviteit van Sellars' nieuwste opera Klinghoffer. Pag. 42 Bob Wilson : Alex Mallems bespreekt enthousiast Bob Wilsons opera The Black Rider. Pag. 10

Jean-Yves Langlais : de zakelijke leider van de Groupe Emile Dubois wordt de nieuwe dansdirecteur van De Munt. Een interview Door Theo Van Rompay en Benoït Vreux. Pag. 12 Danssolo : Een bescouwing door Alexander Baervoets. Pag. 22 Een theatertekst: Moeders van René Eljon. Pag. 23 In memoriam : Martha Graham door Alexander Baervoets. Pag. 40

Max Frisch en Friedrich Dürrenmatt door Henri Bloemen. Pag. 62

Boekbespreking : Rome / Over theatraliteit door Pieter T'jonck. Pag. 63 In de Kroniek : De Toverfluit in De Munt, Liefdes Komedie door Area, het Europees Theaterfestival, Vaders en Zonen door De Tijd, Zomernacht door 't Gebroed, 2 x Ajax/ Antigone door het Zuidelijk Toneel. Pag. 54

Gemeenschappen

"Noem mij de mannen en vrouwen en kinderen die mij zoeken zullen, mij, hun verteller, voorzanger en toonaangever, omdat zij mij nodig hebben, meer dan wat ook ter wereld", zegt de grijsaard in Wim Wenders Der Himmel über Berlin, terwijl hij eenzaam in de buurt van de (toen nog rechtstaande) Muur dwaalt, met in zijn schaduw de wijsheid van een glimlachende engel. De kunstenaar op zoek naar de gemeenschap die hem ontbeert.

Van alle kunstvormen ligt het theater wellicht het diepst verankerd in de idee van een gemeenschap. Of wij er ons als moderne, sceptische theaterbezoekers van bewust zijn of niet, het gebeuren waaraan we deelnemen draagt in zich nog steeds de vergeten sporen van een ritueel, een heilig feest, een religieuze gemeenschap.

Ooit had het theater de gemeenschap die het nodig had. Die gemeenschap is vervangen door de wetten van de markteconomie, de consumptie, de media. Nostalgie naar een tijd waarin kunstenaar en gemeenschap elkaar vonden in een mythische eenheid is een vlucht voor de complexiteit van de actuele verhouding tussen kunst en politiek. De gemeenschap is geen vaag, mystiek begrip maar heeft alles te maken met de economische en materiële structuren die onze laat-kapitalis-tische samenleving bepalen. En toch blijft het theater, "het oudste openbare medium dat de mensheid bezit" (Botho Strauss), beelden produceren die onze tijd openbreken en in de scheuren van ons denken tekens van vroegere, van toekomstige, van niet bestaande tijden presenteren. Momenten waarop we doorstoten naar een bovenindividueel beleven, dat we niet meer kunnen vatten eens we de theaterzaal verlaten hebben.

Erwin Jans

ETCETERA

is een uitgave van Theaterpublikaties vzw Verantwoordelijke uitgever Johan Wambacq Pieter Coeckeweg 5 1861 Meise

Redactie en administratie

Anspachlaan 141-143 1000 Brussel Tel. 02/511.24.60 Fax 02/514.19.13