Archief Etcetera

MANIFESTO'S IN FILM EN THEATER

DERTIEN THESEN TEGEN SNOBS

Eenrichtingsstraat, Groningen: Historische Uitgeverij 1994, pp. 33-34 (Snob in het privékantoor van de kunstkritiek. Links een kindertekening, rechts een fetish. Snob: 'Daar kan Picasso we! bij inpakken.')

1 De kunstenaar maakt een werk. De primitieve mens uit zich in documenten.

2 Dat het kunstwerk ook een document is, is bijzaak. Een document is nooit als zodanig een kunstwerk.

3 Het kunstwerk is een meesterstuk. Een document dient als leerstuk.

4 Van kunstwerken leren kunstenaars het vak. Met behulp van documenten wordt een publiek opgevoed.

5 Kunstwerken staan ver van elkaar af door hun volmaaktheid. Door hun onderwerp zijn alle documenten onderling verbonden.

6 Inhoud en vorm zijn in het kunstwerk één: het gehalte. In documenten is het onderwerp allesbeheersend.

7 Gehalte is het beproefde. Het onderwerp is het gedroomde.

8 In het kunstwerk is het onderwerp een ballast die door beschouwing wordt afgeworpen. Hoe meer men zich in een document verliest, des te compacter: alleen nog het onderwerp.

9 In het kunstwerk staat de vormwet centraal. In het document zijn vormen willekeurig.

10 Het kunstwerk is synthetisch; een krachtcentrale. Om vruchtbaar te zijn heeft het document analyse nodig.

11 De kracht van een kunstwerk neemt toe bij herhaalde beschouwing. Een document overweldigt alleen bij verrassing.

12 De mannelijkheid van kunstwerken ligt in de aanval. Het document is door zijn onschuld gedekt.

13 De kunstenaar is uit op verovering van gehaltes. De primitieve mens verschanst zich achter onderwerpen.