Date 1985-09-21

Publication De Standaard

Performance(s) Coeur Humide

Artist(s)

Company / Organization Pantarei

Keywords humide • afsterven • ramp • coeur • hoofdzakelijk • tv-studio • konijn • lawaai • -situatie • verzieken

Pantarei onder paarse regen

BRUSSEL -- "Coeur humide" is een boomziekte, veroorzaakt door zure regen, waarvan bomen langzaam afsterven. Sinds enige tijd is de alarmkreet dat complete bossen op die manier aan het afsterven zij, niet meer uit het nieuws weg te branden, en met enige fantasie is dan ook snel een apocalyptisch beeld opgeroepen van een noordelijk halfrond dat verworden is tot een dorre woestijn. Een kruisbestuiving tussen deze ecologische ramp en een nucleaire ramp levert -- tenminste in de wereld die Pantarei met "Coeur Humide" op de plankenzet -- paarse regen op; vier mensen overleven deze gesel en hokken bij elkaar in een verlaten tv-studio. Vreemd genoeg blijkt de buitenwereld toch zijn gewone gang te gaan: er is nieuws én de Tour de France op de buis.

Deze eigenaardigheid blijkt bij nader inzien de kern te raken van de intrinsieke thematische tweeslachtigheid, van de onduidelijkheid van deze voorstelling. De vier bewoners van de studio handelen helemaal niet alsof ze de "laatste der Mohikanen" zijn; integendeel, ze handelen als nogal zwaar aangezette ‘en niet bepaald diepgravende) van burgermannetjes en --vrouwtjes anno ’85.

Dat de buitenwereld grondig aan het verzieken is, raakt in de "huis clos"-situatie (nou-ja…) van een potdichte tv-studio hun koude kleren niet. De tv -- zeer symbolisch -- vormt hun bestaan en ze komen pas echt tot werkelijkheid in het kijken naar die tv-programma’s, het naspelen ervan of het ruziemaken erover, terwijl ze -- nog symbolischer -- uit plastieken bekertjes eten. Tussendoor worden een aantal illustraties geboden bij het thema "de ondraaglijke lichtheid van het bestaan" -- hoe kan het anders -- worden het drinken en de waanzin (een man die beweert een konijn op de vlucht te zijn) als finale escapistische scenario’s opgevoerd.

Dit alles samen vormt het ene been van de voorstelling: hoe kon het zover komen met de degeneratie van onze omgeving? De hierboven opgesomde "beeldjes" poneren koudweg, zonder enige argumentatie, de stelling dat onze levenswijze en opvattingen dit alles veroorzaken. Maar hoe…?

Aan de andere kant wordt geregeld, en hinderlijk nadrukkelijk, de ondergang van de wereld geënsceneerd. Het lawaai en de lichtshow verhelen enigszins dat Pantarei hier, afgezien van het lawaai, niets over te melden heeft, tenzij volgens hen moet aangenomen worden dat iedereen na de uiteindelijke ramp op de oude voet zal verder leven.

Qua vorm is dit hoofdzakelijk een pantomime, met af en toe een flard tekst in Nederlands, Frans of Engels, maar helaas spreken Kayoko Mori en Dirk Opstaele slecht Frans, en Pedro Edo slecht Engels, zodat er veel verloren gaat. Luc Dewit doet er hoofdzakelijk (als konijn) het zwijgen toe. Desondanks zijn dit vakkundige en soms inventieve acteurs, wat hier en daar in zang en beweging blijkt. Die goede momenten, de paar grimmig-humoristische momenten, worden echter compleet teniet gedaan door het gebrek aan coherentie van deze voorstelling. Er blijft een lange, niet steeds originele stroom beelden over. Maar, plaatjes vullen geen gaatjes.

PIETER TJONCK