Date 1985-10-04

Publication De Standaard

Performance(s) Earthquake in the heartchakra

Artist(s) Chouinard, Marie

Company / Organization

Keywords chouinardcymbaalearthquakeheartchakramariechiennoirbankjesensatiesprimitieve

De januskop van rituelen: Chouinards "Earthquake in the heartchakra"

BRUSSEL -- Na "Marie chien noir" (Kaaiteater 83) is Marie Chouinard weer te gast in Brussel, in Plan K, voor de Europese première van "Earthquake in the heartchakra". Ook in dit stuk worden direkte lichamelijke sensaties gekoppeld aan een rituele, "kosmische" inhoud, maar de vraag wordt gesteld of het wel mogelijk is terug te gaan tot de essentie van primitieve dansrituelen, zonder in kitsch te vervallen.

Hoewel veel invloeden aanwijsbaar zijn, is Chouinards dans niet te herleiden tot een stijl. Daar gaat het ook niet om: met alle beschikbare middelen onderzoekt ze spelenderwijs, maar heel ernstig, de direkte sensaties van het lichaam. Dat leidt tot een dubbele kommunikatie tussen de danseres en haar publiek.

De vaak sterk erotisch getinte experimenten die ze op zichzelf uitvoert, plaatsen de toeschouwer in een bijna voyeuristische positie. Je kijkt binnen in de intieme sfeer van iemand die als een kind aan het uitproberen is hoe ver je kan gaan met het uitlokken van allerlei -- goede en slechte -- top-sensaties. Chouinard gebruikt haar eigen lichaam als slaginstrument, reutelt, gilt, wentelt zich in vuil, kwijlt, steekt haar vingers in haar keel en besproeit zichzelf met water.

De fascinatie die daarmee opgewekt wordt, verschuift echter geleidelijk naar het rituele karakter -- en dat heeft veel te maken met de teatersituatie op zich -- van die handelingen. Chouinard geeft zelf trouwens veel hints in die richting; de zwierende, hakkende bewegingen met gespannen armen, romp en benen roepen oosterse gevechtsrituelen op; de lossere, soepele passen met doorgezakte knieën en ritmisch schokkende heupen en hoofd lijken dan weer meer naar Afrikaanse dans te verwijzen. Maar de suggestie van een oer-ritueel, een primitieve vruchtbaarheidsdans, blijft altijd aanwezig, gedragen door een in essentie post-moderne bewegingstaal.

Dat achternahollen van of speuren naar een pre-industriële, diepe menselijke waarheid, heeft natuurlijk altijd iets ridikuuls. De terugkeer van de westerling naar de oerbron is een nogal kitscherig ideaal. Dat weet Chouinard ook en ze neutralizeert dat gegeven door het even open en bloot als haar intieme handelingen op scène te zetten, of het "gemaakte" van de voorstelling door te prikken.

In het eerste deel van de voorstelling, dat kalm voortkabbelt, worden vaag groen-blauwe beelden en wolkenhemels, die doorpriemd worden met witte, groene en roze stralenbundels, op een video getoond. Een video die net zo goed zou kunnen dienen ter promotie van een of andere mystieke sekte. Het tweede deel is meer spectaculair. Chouinard danst met ontbloot bovenlijf, blauw geschilderd gezicht en borsten, een rood broekje en puntschoentjes. Een cymbaal en oosters aandoende muziek helpen het mysticisme direkt te introduceren. De dans eindigt als een komplete farce: Chouinard in kleermakerszit voor een plastic (!) rood bankje vol papierslingers met boven haar hoofd een cymbaal waar ze gillend en reutelend op slaat. Een belichting van onderuit verhoogt het effekt, dat zijn climax bereikt als een ventilator, verborgen in het bankje plotseling de papierreepjes als vlammetjes ornhoog doet kronkelen. Exit Chouinard.

Nog te zien op 21, 22 en 23 november, in Plan K, Manchesterstraat 21, Molenbeek-Brussel. Reservaties: tel. 02/523.18.34. Als toemaatje bij de voorstelling is er ook een fragment van "Marie Chien Noir" te zien.