Date 1986-11-22

Publication De Standaard

Performance(s) Blues

Artist(s) Bruinsma, Lilian • Anemaet, Ricardo

Company / Organization Dansers kollektief

Keywords plexiglas • fauteuils • waits • danskollektief • modieuze • gewelddadigheid • hakken • spot • kontakt • kontrast

Dansers Kollektief kokketeert met blues

LEUVEN -- "Blues" in deze tijd speelt zich niet meer af in mistroostige bars, maar in de koele design-salons van de grootstad. De blues is ook niet meer zo ruig en hartverscheurend, maar nerveus gefrunnik, wantrouwige afstandelijkheid, ijskasterotiek en blinde gewelddadigheid. Dat is toch zo'n beetje de sfeer die "Dansers kollektief', een Tilburgs gezelschap te gast in 't Stuc, met zijn produktie Blues tracht op te roepen. Met eerder wisselvallig sukses.

De voorstelling wordt gedanst op muziek van Torn Waits' sublieme "Swordfish Trombone", dat metalige, droge arrangementen koppelt aan Waits' vertrouwde jazzy idioom. Op die muziek evolueren de zes dansers, vijf vrouwen en een man, in een decor dat uiteenvalt in drie onderscheiden velden. In achterwand een smalle strook met een draperie, langs de linkerzijde een reeks ronde (uiteraard, jaren '50-"look") fauteuils opgesteld op een lijn, met een spot gericht op elke zetel, langs de rechterzijde een opeenstapeling van vijf fauteuils achter een plexiglas raam. Ook die fauteuils worden weer rechtstreeks en brutaal aangeschenen.

De vrouwen lopen gekleed in een stralen smal kleedje zonder mouwen of kraagje, op hoge hakken. Ze dragen allen een minuskuul zonnebrilletje, een type dat dient om recht in de zon te kunnen kijken (in de spots in dit geval dus ook, hoewel het brilletje in hoofdzaak een symbolische funktie heeft). De man draagt een onopvallend modieuze broek, hemd en das. Het hele stuk lang is er eigenlijk geen enkel echt kontakt, ook geen oogkontakt, tussen de vrouwen. Hun enige samenhorigheid bestaat uit een gelijktijdig bewegen. Dat bewegen oscilleert tussen zeer precieuze, uitdagende en tegelijk afwerende passen met scherpe hakken en heupbewegingen, en zeer nerveuze bewegingen met de armen, hysterisch rondtollen, onbegrijpelijke woordenstromen achter plexiglas aframmelen.

Tussen de man en twee vrouwen is er op verschillende ogenblikken wel direkt fysiek en gewelddadig kontakt. Een vrouw vlucht in het gordijn, de man duwt haar ertegen omhoog, en als zij neerzijgt op de grond, schudt hij haar ruw door elkaar. Een andere vrouw zit met de man achter het plexiglas, hij neemt haar in zijn armen, kantelt haar plots om, en dreunt haar als een log blok hout tegen het plexiglas. Dat schokt heel even, het kontrast op hetzelfde moment met een eenzaam rondtollende vrouw, of het kontrast met de manier waarop zij even tevoren in een lijn in de fauteuils zaten en elk tuurden in hun eigen spot. Af en toe slaagt het danskollektief er zo in, een link te leggen tussen gewelddadigheid, ingehouden frustraties en narcisme op een tamelijk herkenbare manier.

Maar het blijft wel, ondanks de schokeffekten, een bij nader inzien vrij stereotiepe beeldvorming over de ontworteldheid van de stadsmens, die, mede door de nogal modieuze en gezochte vormgeving, af en toe als gratuit kokketeren overkomt. Dat is uiteraard een nogal persoonlijke appreciatie; maar omdat ook de dans zelf, hoewel er stevig op gewerkt is, weinig eigenheid vertoont, ontkwam ik niet aan die indruk. Op een of andere manier ziet het er allemaal uit alsof het danskollektief weet hoe een dansvoorstelling opgezet wordt, "comme il faut" en welke dansstijlen "en vogue" zijn (de gelijkenis met sommige stukken van Rosas b.v. is frappant), zonder dat de koreografen, Lilian Bruinsma en Ricardo Anemaet, die disparate elementen echt tot iets eigens verwerkt hebben. Blues is dan ook een voorstelling die af en toe sterk boeit, om je dan het volgende ogenblik totaal onverschillig te laten.

Voorlopig geen voorstellingen meer in België.