Date 1989-10-07

Publication De Standaard

Performance(s) Simulation

Artist(s) Nicole Mossoux • Patrick Bonté

Company / Organization

Keywords bonté • simulation • mossoux • onverschilligheid • betrappen • nicole • schuifdeuren • veruiterlijkt • bijlevert • gegrimeerd

"Simulation": beelden uit het dagelijkse bestaan

BRUSSEL -- In Les petites morts, de voorlaatste dansvoorstelling van Nicole Mossoux en Patrick Bonté kon je al merken dat de "koncepten" van filozoof Bonté de gevoelige dansstijl van Mossoux in de weg staan, zelfs loodzwaar belasten, met overbodige signalen in decor en regie. De zwaarwichtigheid laat zich vooral betrappen in een uitgekiende, schijnbaar betekeniszwangere, maar vooral holle estetisering. In Simulation leidt de tweetpalt tussen dans en begeleidend manifest van Bonté zelfs tot kortsluiting. Ondanks enkele boeiende nomenten.

Het decor bestaat uit een grote houten kast met vier schuifdeuren. Bij de aanvang zie je achter de openschuivende deuren twee mannen en twee vrouwen als voor een groepsportret bij elkaar zitten. Maar wel in een katatonische verstijving, en met gezichten en gegrimeerd als doodsmaskers. Een onbeheerste zenuwtrek, gefriemel met de vingers of een plotse armzwaai, verbreekt af en toe dit morbiede tableau vivant. Terwijl je ruim tijd krijgt om dit beeld in je op te nemen, schuift de kist achteruit, en wordt dan voor de verdere voorstelling de uitvalsbasis van de dansers naar de nu lege voorscène.

Daar beelden ze mensen met een diepgaand gestoorde psychologie uit. Die veruiterlijkt zich in een ternauwernood beheersen van het eigen lichaam, en vooral, een gekoketteer ermee die een diepgaande dubbelzinnigheid tegenover de eigen verleidelijkheid suggereert. De badjasscène zet dit duidelijk in de verf: terwijl een man op tafel met een ontbloot lijf op zijn rug kronkelt als in een merkwaardige kombinatie van lijden en lichaamskultuurbeoefening, lopen de twee vrouwen in een geforceerde huppelpas errond.

Ze simuleren genot en pronkzucht met hun lichaam door hun badjas in flitsen open te gooien. Maar ze waken er tegelijk angstvallig voor iets werkelijk te laten gebeuren of zelfs maar te laten zien. Wat hier gebeurt doet sterk denken aan een -- wel raak geobserveerde -- hysterie. Niet brandend aktueel, maar de verdienste van de voorstelling ligt toch hier.

Maar dat staat volledig haaks op de tekst die Bonté bijlevert. Daarin betoogt hij dat hij met deze voorstelling het moderne leven wil betrappen. Het wordt gekenmerkt door een beangstigende leegte en onverschilligheid, die gemaskeerd wordt door overdadige aktiviteit, spel, verleiding, puur effektbejag enz. Dat mag dan al waar zijn, deze stelling maakt nog geen teater. Maar ergerlijk is vooral dat het niet klopt; Bontés tekst blijkt snel hol gedaas. Het type mens dat hij wil te kijk stellen volgens eigen zeggen, is juist in zijn publieke verschijning zeer behendig, is juist geen wanhopige verleider, maar iemand die neemt wat hij kan krijgen. En er zijn elementen in de voorstelling die daarnaar verwijzen, maar zonder de begeleidende tekst kan je even goed iets anders afleiden uit de voorstelling.

Dat was op zich niet zo erg, omdat er wel boeiende momenten zijn, als Bonté zich maar niet ontslagen geacht had van het ontwikkelen van een teatraal argument/evenement na het schrijven van zijn tekst. Hij beperkt zich tot het eindeloos laten herhalen van een aantal tics. Gevolg: struktuurloosheid, verveling en uiteindelijk -- en dat kan zijn bedoeling niet zijn -- onverschilligheid voor de geponeerde denkbeelden. Dat neemt desondanks niet weg dat vooral Nicole Mossoux en Claire Haenni soms fascinerende dansprestaties ten beste geven.

Te zien tot 26 oktober, elke dag behalve zondag en maandag, om 20 u 30 in de kleine zaal van Atelier St. Anne, Huidevettersstraat 75-77 te 1000 Brussel.