Date 1990-04-27

Publication De Standaard

Performance(s) Les mystères de Subal

Artist(s) Jean-Claude Gallotta

Company / Organization Groupe Emile Dubois

Keywords subal • mystères • duo • labus • survivants • docteur • kultuurminnend • putti • sonrt • vastliggen

Koreograaf Galotta wil uit getto breken

ANTWERPEN -- Een van de dansgezelschappen die deSingel van nabij volgt, is "Groupe Emile Dubois" van koreograaf Jean-Claude Gallotta. Hij staat tot zaterdag met zijn jongste stuk, Les mystères de Subal in de Rode Zaal. Zijn werk ontwikkelt zich steeds meer als een samenhangend oeuvre.

Gewoonlijk wordt uw werk in twee grote groepen verdeeld: de meer intieme duo's of trio's, die expliciet: relaties tematizeren, en de voorstellingen die een kwasi mythologisch verhaal over een groep mensen, een volksstam uitbeelden. Ziet u dat zelf ook zo?

Je kan die verdeling maken, of een andere. In elk geval blijft het duo, de liefdesrelatie altijd een belangrijk element, in alle werk. Maar los van de vorm kan je twee inhoudelijke grondstromen zien. Er is de tragische komponent, die in een voorstelling als Les survivants sterk aan de oppervlakte komt, en er is het komische, het hevig gekleurde, uitbundige dat in Les mystères de Subal veel meer aan de orde is.

Hoe konstrueert u de verhalen die u vertelt?

Je kan putten uit de mytologie, uit film, uit het gewone leven, stof genoeg. Maar al wat je rondom jou ziet, is altijd al door de kultuur getekend, wordt er door bepaald. Waanzin bij voorbeeld, is een tema dat in de romantische literatuur en schilderkunst op een bepaalde manier vorm kreeg, en soms lijkt het erop dat het fenomeen zelf ophoudt zich te ontwikkelen als het door een kunstenaar in een bepaalde vorm gedeponeerd is.

Ons werk heeft vaak te maken met de overbrenging van dingen, die vastliggen in een genre of medium, naar een ander medium, waar het dan plots de mensen schokt, weer tot leven komt. Dit leidt tot eigenaardige fenomenen. Bij een kultuurminnend publiek neemt niemand aanstoot aan naakte putti's en vrouwen op schilderijen van Michelangelo.

Maar als wij in Les survivants naakte kinderen als engeltjes op de scène laten rondhollen, stuit dat op een veto vanwege dezelfde mensen. Het is altijd moeilijk om in dansvoorstellingen nieuwe benaderingen te laten accepteren door het publiek.

Het begint er steeds meer op te lijken dat de hedendaagse dans, na de explosie tien jaar geleden, een sonrt getto aan het worden is, zoals de hedendaagse muziek van Berio dat was. Steeds dezelfde dingen voor steeds dezelfde mensen. Maar er zijn hedendaagse komponisten die daaraan ontsnapten, en dat is wat ik ook wil.

Is dat de reden van je videowerk?

Video is een middel om mijn verlangen beelden te scheppen, te voldoen. Maar het helpt niet echt om uit het getto te komen, want de video's blijven in hetzelfde circuit als waarin de voorstellingen circuleren. Het is een supplementair produkt, maar het verruimt die markt niet.

Hoe zou je de evolutie van de groep tot nu omschrijven?

We begonnen experimenteel, maar van bij het begin wilde ik een "appetijtelijke" vorm aan dat experiment geven. De bal ging heel snel aan het rollen in Frankrijk. Ik heb ook het gevoel dat we in Frankrijk goed begrepen worden en er een heel breed publiek, van service-clubs tot jongeren die van rock houden, kunnen aanspreken.

In het buitenland ligt dat anders. Dat heeft misschien te maken met het feit dat de jongste tien jaar zowat elke danser ook dadelijk koreograaf wou zijn, en de mensen teleurgesteld zijn door het aanbod. Het ziet er nu naar uit dat van de hele golf nieuwe dans maar weinig zal overblijven, en dat de ruimte om iets te doen ook steeds kleiner wordt.

Hoe zit de niemve voorstelling, "Les mystères de Subal" in elkaar?

Ze valt in twee delen uiteen. Een eerste zou je "zapdance" kunnen noemen. Danssequensen die aan elkaar gezet zijn, zodat de sfeer en manier van dansen heel snel wisselen. Het is heel ludiek, er wordt zonder terughoudendheid gedanst. Je kan dit deel nog het best vergelijken met de manier waarop kinderen zonder overgang van de ene aktiviteit op de andere kunnen springen, eerst cowboy spelen, dan heel serieus een boek lezen, en dan plots weer iets anders gaan doen.

Het is als een kleine samenleving die de grote imiteert, maar op een eigen ritme. Dat korrespondeert ook erg met de manier waarop ik denk dat we de wereld waarnemen door televisie: we leven in een wereld van collages, als een film, waar een heleboel dingen zomaar aan ons passeren.

Dan is er plots een breuk, een beetje alsof je op televisie plots je ouders zou zien, en daardoor emotioneel werkelijk betrokken raakt op wat je ziet. Het tweede deel is minder speels, minder een montage van fragmenten, meer nostalgisch. Er zit ook een soort hommage in aan een vorig stuk, Docteur Labus (Subal!): twee duo's zijn precies tegengesteld aan duo's van Docteur Labus, zowel qua sfeer als qua beweging.

Het hele stuk ontstond op basis van improvizaties, waaruit krachtlijnen tevoorschijn kwamen. Door er een naam aan te geven, en een finale te koreograferen werd de voorstelling vastgelegd. Dat betekent niet dat de betekenis ervan een afgerond geheel is. Er zijn nog altijd nieuwe lagen en betekenissen die ik er zelf in vind, die niet expliciet bedoeld waren maar uit het werkproces zelf ontstonden.