ANTWERPEN -- De Compagnie Emile Dubois, het gezelschap van de Franse koreograaf Gallotta, is te gast in de Antwerpse Singel met La légende de Roméo et Juliette. Een zuivere teatervorm is deze voorstelling niet, Gallotta stelt zelf de term DMT (dans, muziek, teater) voor, bij gebrek aan beter. Nu is Gallotta al langere tijd bezig met exkursies buiten de danswereld. De film Rei Dom en de mooie video's van zijn dansvoorstellingen die vroeger in deSingel vertoond werden, zijn daar maar een paar voorbeelden van.
Gallotta is niet de kunstenaar die doorgraaft, die een medium op zijn grondvesten gaat onderzoeken, die speurt naar een ultieme vertaling van wat dan ook. Meer dan eens heb je het gevoel dat zijn werk een merkwaardige parallel vertoont, soms op een wat dwangmatige manier, met de verkenning van een kleuter van de wereld. De verhalen, tema's en denkpatronen die hij op zijn zoektocht tegenkomt, schijnen hem altijd een uitgelaten gevoel over het nieuwe speelgoed te geven.
Maar onder die gedaante zit een andere, die van de ironicus die beseft dat al die verhalen maar gedeeltelijk kloppen, en dat zij elkaar perfekt kunnen tegenspreken en toch gelijktijdig bestaan. Voor deze voorstelling noemt hij Kundera's Ondraaglijke lichtheid van het bestaan als inspiratiebron, en de vergelijking is niet onterecht.
De uitgelatenheid is een bescherming en een dekmantel. Het regelrecht tragische kan bij Gallotta niet, gewoon omdat het even belangrijk of bespottelijk is als de rest van het menselijk bedrijf. Omdat hij gehecht is aan het kinderlijke ontdekken, is dat bedrijf echter geen onverschillige kwestie. Gallotta maakt voorstellingen waarin hij trots zijn vondsten prezenteert, en daarmee ook zegt: "Vind je het niet leuk, hou je niet van mij?"
Niet toevallig is de liefde met de zeer grote L zijn uitverkoren tema. Met La légende de Roméo et Julliette snijdt hij het weer aan, in een voorstelling die zowel als rockopera, opera, dans of teaterstuk te omschrijven valt, maar die je met weinig moeite ook naar een tv-scherm zou kunnen transponeren.
Voetbalploeg
Aanknopingspunt is het alom bekende verhaal van Shakespeare, maar Gallotta plaatst het in het hiernamaals, in het dodenrijk, waar de scheiding tussen mannen en vrouwen, en de liefde van het beroemde koppel, uiteindelijk alleen maar een spel kunnen zijn. Alleen al door die transpositie haalt hij bij voorbaat de lont uit het kruitvat. Ongestraft kan hij de gekste kapriolen uithalen met zijn tema, de stoutste veronderstellingen worden een ironische kanttekening.
Hij verpakt dat dan nog eens in een wervelende show, waarin je je geen moment verveelt, omdat er een voortdurende afwisseling is van gesproken, gedanste en gezongen momenten, waarin een voetbalploeg en een stel kleuters om beurten hun opwachting maken tussen de dans door. Dat gaat zo ver dat je je op den duur wel gaat afvragen waar hij met de voorstelling naartoe wil, wat de inzet nog is van deze verbluffende demonstatie van alle mogelijke teatertruuks.
Die vraag wordt acuut op ogenblikken waarop hij zelfs het besef dat het hier uiteindelijk toch om teater gaat - de groep staat nu eenmaal op een scène, voor een publiek, en niet in een tv?-tudio -- schijnt te verliezen. Een pijklijke demonstratie daarvan is een vrijscène op een groot bed midden op de scène, die niet zover afligt van wat je in een gestroomlijnde Amerikaanse serie onder de hoofding "liefde" kan vinden.
Het zit dus voortdurend op de grens van wat kan, maar precies daar is Gallotta nu ook groots in. Hij schuwt de kitsch niet, maar verliest tegelijk nooit zijn (tedere) ironie. De vrijscène valt bij voorbeeld nog net weer op haar poten door de afloop ervan. De twee geliefden staan voor het bed, en merken door hun grote vervoering niet eens dat ze elkaars kleren aan hebben. Geen ontheiliging, maar ook geen bloedige ernst.
Speeltuig
Je merkt ook op dat Gallotta als het ware achteloos tema's aansnijdt die helemaal niet zo lief zijn. Het verhaal eindigt net omgekeerd als die andere beroemde, gelijklopende romance West Side Story, Het is de vrouw die er het eerst aan moet geloven. Niet door een buitenstaander, maar door haar eigen geliefde is ze vermoord, omdat die het niet echt zag zitten om samen met haar oud te worden en de verveling in te groeien. En er is het tema van de moeder die haar dochter opjut om het uiterste van zichzelf te geven als danseres, tot de ineenstorting toe, om goed te maken wat ze zelf niet kon.
Romeo et Juliette is een kaleidoskoop van Gallotta's preokkupaties met de liefde, zijn geliefkoosde speeltuig. Zoals dat gaat met kaleidoskopen, het ene beeldje is mooier dan het andere (soms zijn het te opvallende "eye-catchers"), het gaat al wel eens vervelen, en het is wat triviaal, maar dat weet de koreograaf ook. Ondanks die wetenschap kan hij het niet laten. Een teaterpurist zal deze voorstelling daarom wellicht haten, maar zelf vond ik nog altijd redenen genoeg om ervan te houden.
Vanavond nog om 20 u. en zondag om 15 u. in deSingel in Antwerpen, tel. 03-248.38.00.
