Date 1995-10-04

Publication De Standaard

Performance(s) Les villes, les haines

Artist(s) Lauwers, Jean-Christophe • Piemme, Jean-Marie

Company / Organization

Keywords respekt • ordehandhavers • jeugdhuis • vossenstraat • piemme • dolende • ridder • buurt • terrein • zoiets

Jonge bewoners van Marollen spelen hun eigen leven

BRUSSEL -- Het festival Rencontres d'Octobre prezenteerde het Living Theatre in Brussel en wil ook voorstellingen tonen waarin de erfenis van het legendarische gezelschap doorwerkt. Een van die stukken is het "hyper-realistisch spektakel" Les villes, les haines. Het scenario voor dit stuk is geschreven door regisseur Jean-Christophe Lauwers en Jean-Marie Piemme. Duidelijk merkbaar is de inbreng van de akteurs, voor het grootste deel geen professionelen maar jonge bewoners van de Marollen, meestal van vreemde afkomst.

Deze voorstelling op zuiver artistieke mérites beoordelen heeft weinig zin. Het "Théâtre d'Oc" ging een samenwerkingsverband aan met jongeren van het jeugdhuis aan de Vossenstraat.

Het voorstel: verplaats de energie van jullie leven op straat, de kleine vandalenstreken maar ook de frustrerende zoektocht naar werk of de moeilijke en gewelddadige kontakten met de ordehandhavers, naar de scène.

En wat voor een scène: een open terrein in het midden van een gesloten bouwblok, de "impasse des escargots". Van alle kanten kijken de ramen van de belendende huizen uit op dit open terrein, volgestouwd met autowrakken en afgedankte bussen, in een halve cirkel opgesteld.

De scène is niets anders dan het open veld dat overblijft. Wat tegen elkaar aangeschoven cafétafels zijn een geïmprovizeerd verhoog voor muzikanten en vanaf het balkon van het aanpalende jeugdhuis maakt af en toe iemand zijn opwachting. Verder is er niets gedaan om de grauwe werkelijkheid van dit soort restgebieden in een verpauperde buurt op te smukken.

Als je via een grote ijzeren poort het terrein opwandelt, tussen luidruchtige jongeren uit de buurt, en je een plaatsje zoekt tegen de kou in een van de wagens of de bus, ben je bijna vanzelfsprekend vatbaar geworden voor het verhaal van de mensen die in deze buurt (moeten) leven.

Dat is geen vrolijk verhaal. Een korte film toont de wederwaardigheden van een zoon van Marokkaanse ouders die vergeefs werk zoekt, of van een jongen die beschuldigd wordt van diefstal net als hij een slachtoffer wil helpen.

Na die inleiding begint het "teater". Lauwers en Piemme hebben een raamverhaal bedacht: een bijna buitenaards naïef aandoende dolende ridder verschijnt ten tonele om zijn boodschap van vrede, demokratie en goede verstandhouding uit te dragen. De groep jongens en mannen die rond hem samenklitten, helpt hem echter al snel van het denkbeeld af dat in een stad als Brussel zoiets überhaupt nog mogelijk zou zijn.

Een en ander wordt tamelijk realistisch gedemonstreerd door plotse overvallen van politiemensen met bivakmutsen die met hun wagen op het groepje inrijden. De gespannen verhouding tussen de ordehandhavers en de jongens vormt trouwens zowat de rode draad van het stuk, dat eindigt met een smadelijke aftocht van de dolende ridder.

Respekt

Zo bekeken is de voorstelling nogal ongenuanceerd: het lijkt wel alsof de rollen van de "goeden" en de "slechten" gewoon omgekeerd zijn. Toch is het subtieler dan dat. De tussenkomst van een meisje, de enige vrouw in de hele voorstelling (Cécile Brohez), geeft een juistere kijk op de werkelijkheid van deze mensen.

Het meisje lucht haar woede over het gebrek aan respekt en voorkomendheid waarmee zij voortdurend gekonfronteerd wordt, zowel bij "echte" Brusselaars als bij de nieuwkomers van vreemde origine. Haar verhaal verduidelijkt echter ook hoe moeilijk het is, voor mensen die als "underdogs" geboren zijn en levenslang tot die status veroordeeld lijken, om nog te komen tot zoiets als respekt voor anderen. Ze hebben het zelf nooit ervaren, ze hebben nooit gezien hoe ze zoiets vorm zouden moeten geven. Het vrouwelijke element ontbreekt in die barre wereld waar overleven alle energie opeist.

Een voorstelling als deze, hoe krakkemikkig ze vaak ook geakteerd mag zijn, heeft zeker haar belang. Ze brengt buitenstaanders een inzicht en een begrip voor deze wereld bij op een erg direkte manier. Ze leidt ertoe dat bezoekers na de voorstelling druk beginnen te diskussiëren met bewoners van de wijk. Teater als een forum waar mensen maatschappelijke kwesties bespreken, het komt eigenlijk nog maar zelden voor.

Nog te zien tot 7 oktober, telkens om 20 uur. Een ticket is te koop Vossenstraat 10 (tussen de Hoog- en de Blaesstraat), de toegang voor de voorstelling ligt aan de Kapucijnenstraat, aan de andere zijde van het blok. Reservaties: tel 070/23.31.71.