LEUVEN -- Artiesten en kunstencentra proberen steeds vaker het publieke debat over kunst weer aan te zwengelen en scherpte te geven. De Landschappen van het Kaaiteater waren een vroeg voorbeeld. De blinddoek, een initiatief binnen de atelierwerking van 't Stuc in Leuven begeeft zich nu op het zelfde pad, onder leiding van Bart Meuleman.
De atelierwerking is er, zoals het dekreet op kunstencentra voorschrijft, op gericht een werkklimaat te scheppen waarin jonge kunstenaars inhoudelijke, logistieke en infrastrukturele steun vinden voor hun projekten. De logische uitkomst van zo'n proces zou dus, op het eerste gezicht een reeks voorstellingen moeten worden.
Maar geheel onlogisch is deze Blinddoek ook weer niet, omdat ze de "inhoudelijke ondersteuning" beter uitwerkt dan gewoonlijk het geval is. Bart Meuleman heeft een merkwaardige dubbelrol. Hij kan zelf min of meer bij de "jonge kunstenaars" worden ondergebracht (hij is akteur en schreef een merkwaardig stuk, Hyperventilatie). Anderzijds werkt hij ook voor Bebuquin, uitgever van Nederlandstalige toneelteksten.
Boerderij
In de eerste uitgave van De blinddoek is hij gastheer en vragensteller. De keuze van de sprekers en de vragen die hij hen na lezing stelt, weerspiegelen wellicht vooral iets van de eigen vragen als kunstenaar. Die vragen hebben op velerlei dingen betrekking en de keuze van de onderwerpen behandeld door filozoof Dirk De Schutter, schrijver en filmkenner Mare Holthof en akteur Jan Joris Lamers liepen dus aardig uit elkaar. De ondertitel van deze avond, "een levend tijdschrift over kunst, politiek, ekonomie en televisie" gaf daar goed rekenschap van.
Een inleidend verhaal van beeldend kunstenaar/akteur/duizendpoot Bernard Van Eeghem en een intermezzo van akteur Peter Vandenbempt fungeren zelfs als een soort, editoriaal en intermezzo. Vooral Van Eeghems verhaal, was erg to the point. Hij sprak het publiek toe als waren het leden van een algemene vergadering van een firma, die voor de jaarvergadering verzeild waren in een op invallen staande boerderij op een koude winternacht. Een overtrokken parabel over een twijfelende, onzekere wereld die goed strookte met wat volgde.
Dirk De Schutter gaf een uiterst kritische lezing van Francis Fukuyama's boek Het einde van de wereld en de laatste mens. Vooral de spiegeling ervan aan een citaat uit Nietzsches Also sprach Zarathustra over die laatste mens als een toppunt van onbenulligheid liet aan duidelijkheid niet veel te wensen over. Kenmerkend voor de open diskussiesfeer was wel dat hij, in een gesprek met Bart Meuleman, ook moest toegeven dat het moeilijk was om harde argumenten tegen Fukuyama's optimistische toekomstvisioen van onbegrensde verrijking en levensverbetering in te brengen.
Televisie
Dat het toch niet allemaal zo vlotjes loopt, bleek dan weer uit Marc Holthofs verhelderende verhaal over de nogal "unheimliche" macht van spekulanten op het politieke wereldgebeuren. Aanleiding hiervoor was een uitzending over hoe de ramp van het failliet van Barings Bank mogelijk was geweest.
Jan Joris Lamers gaf geen echte lezing, maar bouwde zijn exposé over de voordelen van televisie op als een diskussie met Bart Meuleman. Dat was boeiend. Hij begon langs een omweg, door op een obstinate manier vragen te stellen over de titel van het levend tijdschrift en het embleem ervan: een mol.
Langs die weg zette hij het latente kultuurpessimisme van Meuleman, dat tot dan toe de avond bepaalde, enigszins op losse schroeven. En in dezelfde lijn begon hij Meulemans wantrouwen tegen het medium televisie te dekonstrueren. Om te besluiten dat televisie als beginnend medium heel wat mogelijkheden had en bovendien teatermakers toeliet in rust aan een meer experimentele vormentaal te werken.
De blinddoek is niet echt wat je noemt een "must", je kan de uitgeschreven tekst trouwens achteraf thuis bestellen. Confrontaties tussen de sprekers kunnen wel een grote direktheid krijgen en zwakke punten in hun redeneringen onthullen. Als het publiek wat meer los komt, wordt zo'n levendigheid zeker een meerwaarde.
Volgende aflevering op 26 maart.
