Date 1997-07-28

Publication De Standaard

Performance(s) Le visage d'Orphée

Artist(s) Py, Olivier

Company / Organization

Keywords orpheus • visage • sm-hoer • orphée • musée • beeldhouwer • sterren • document • bericht • overmaat

Olivier Py presenteert fabelachtige ramp in Avignon

AVIGNON -- Het Festival van Avignon plaatst zijn meest prestigieuze en groots opgezette producties doorgaans op de Cour d'honneur van het Palais des Papes. Dat grote middelen echter niet altijd groot theater opleveren, werd op een meer dan pijnlijke manier gedemonstreerd door Le visage d'Orphée, een tekst en een regie van Olivier Py.

Na ongeveer twee uur vertelt de beeldhouwer Musée (Michel Fau) een (belegen) grapje. Op zekere dag verandert de constellatie van de sterren. Een bericht verschijnt: "Wie zijn jullie"? De verzamelde wereldleiders besluiten na beraad een groot vuur in de Sahara aan te steken met het antwoord : "Wij zijn de aardbewoners". Drie dagen later volgt de repliek van de sterren: "We hadden het niet tegen jullie". Dat dit zowat het eerste moment was waar ik echt mee kon lachen, zegt veel over deze voorstelling.

Le visage d'Orphée wil een moderne fabel over de toestand van de wereld zijn. Een na een laat Py een reeks figuren hun opwachting maken op het speelvlak. Zo is er de beeldhouwer Musée die Orpheus middels zijn beeltenis wil laten herleven. Zijn model (Jean-Damien Barbin) zal de echte nieuwe Orpheus worden. Voorts is er "de ongeruste democraat" Baptiste (Redjep Mitrovista) en nog een hele stoet andere "verschoppelingen der aarde". De overmaat aan overbodige attributen waarmee deze half-zinnebeeldige figuren verhelderd worden, is soms te gek voor woorden.

SM-hoer De feeks Lavinia (Elizabeth Mazev) wordt bijvoorbeeld voorgesteld als een halfnaakte SM-hoer, zittend op een rijdende piano. Ze wordt omringd door een bende gangsters, die om geheel onduidelijke redenen plots een oude Citroen DS laten aanrukken, waar ze dan verder niets meer mee aanvangen.

Samen gaat deze groep uitverkorenen onderweg om een nieuwe wereld te stichten, onder het motto: wij zijn kinderen van de aarde en de sterrenhemel. Dat is ongeveer de strekking van dit stuk, dat van begin tot eind stijf staat van de pseudo-diepzinnigheden en zedenpreken. Het heeft daarmee verdacht veel weg van sterk belerend kindertheater.

Dat effect wordt nog versterkt doordat Py het nodig oordeelde om zijn diepzinnigheden steeds in een "luchtige" vorm te presenteren. Begrijp: elk statement wordt gedemonstreerd door een oeverloze reeks fratsen en grollen, met tussendoor ook een ernstige en diepzinnig-ontroerende monoloog.

Een voorbeeld uit de talloze: bij een archeologisch onderzoek duikt een belangrijk bericht uit vervlogen tijden van Orpheus op. Maar de domme wetenschappers die de ontdekking doen, staan uiteraard niet open voor de hoge spirituele waarde van dit document. Py stelt ze daarom voor als vier quasi-identieke kale mannetjes, met stofjas en een zware hoornen bril, die een eindeloze achtervolging inzetten om het begeerde document te ontfutselen aan de ene "goede" archeoloog. Je moet het gezien hebben om de banaliteit en de voorspelbaarheid van deze scène te kunnen geloven.

Overschreewd

Komt daar nog bij dat de acteurs voor het overgrote deel zo goed als geen komisch of anderszins dramatisch talent hebben. Zichzelf overschreeuwen wordt systematisch verward met "grappig" of "ontroerend" doen.

Het gevolg van al deze vondsten is, tot overmaat van ramp, dat de voorstelling oeverloos lang duurt: de eerste pauze viel na zowat drie uur spel. U zal het mij wellicht vergeven dat ik deze beker niet tot het einde leeggedronken heb, en het deel na de pauze gelaten heb voor wat het was. Zoals een groot deel van het publiek trouwens.