Date 2000-09-14

Publication De Standaard

Performance(s) Lichaam/Ding

Artist(s) Vanden Eynde, Charlotte • Dehaes, Ugo

Company / Organization

Keywords dehaes • ugo • ding • lichamen • eynde • kasten • vanden • ruis • dingen • lastwagentjes

Het lichaam leidt zijn eigen leven

Brussel -- Met Vrouwenvouwen en Benenbreken maakte Charlotte Vanden Eynde op het eind van haar opleiding bij PARTS twee verrassend sterke voorstellingen over het vrouwelijke lichaam. In Lichaam/Ding gaat ze op dezelfde weg verder. Maar deze keer werkt ze samen met Ugo Dehaes.

De voorstelling opent met een pikzwarte bühne, die overspoeld wordt door een luide ruis. Dat is geen toeval. De voorstelling gaat, althans in overdrachtelijke zin, over de ruis die het lichaam en de dingen veroorzaken.

Zodra je het lichaam op zich beschouwt, en dus niet als drager voor onze gedachten en handelingen, blijkt het een bevreemdend ding. We controleren het niet helemaal, het kan onkenbaar en vreemd worden, en het schijnt eigen lusten en verzuchtingen op te roepen.

Lichaam/Ding exploreert in een nevenschikking van beelden, dit "eigen leven" van het lichaam, en de relatie die het met andere dingen onderhoudt.

De eerste scène heeft al dadelijk een ongemeen sterk beeld. Als het licht toeneemt zie je twee grote kartonnen dozen, waarin zich twee rozige klompen bevinden. Twee lichamen zonder hoofd, en dus on(her)kenbaar, zonder identiteit. Die twee lichamen bewegen in hun nauwe behuizing. Paradoxaal genoeg worden ze daardoor nog vreemder, griezelig bijna, als ledematen en spieren die op zichzelf bewegen. Zonder nadere verklaring worden ze plots met twee lastwagentjes weer van het podium gehaald.

De tweede scène is even sterk. Het lichaam van Ugo Dehaes hangt tussen twee houten kasten. Enkel zijn borstkas is belicht, de rest van het lichaam versmelt door zwarte stof met de kasten. Hij lijkt een ribstuk dat klaarhangt om gevild te worden, was het niet dat deze homp vlees, nerveus en trillend van de krachtinspanning, op en neer beweegt.

Als Vanden Eynde achter Dehaes staat, manipuleert ze naïef-kinderlijk dit ding, als een speeltje waarvan ze de mogelijkheden onderzoekt. De touwtjes die ze spant, striemen bijvoorbeeld de huid. Of, heel intrigerend, de fopspenen die ze onder zijn ribbenkast plakt, geven dit lichaam plots het uitzicht van de onderbuik van een reusachtige zeug.

Uit deze en volgende scènes duikt steeds eenzelfde sterk conceptueel patroon op. Lichamen worden dingen, "verdingelijken", of verliezen hun vaststaande duiding. Categorieën als vrouwelijk en mannelijk beginnen door elkaar te lopen. De dingen overtroeven en overmeesteren soms het lichaam.

Zelfs in scènes waarin je het gezicht van de dansers ziet, blijft dat zo. De wijze waarop de dingen rond deze lichamen evenveel belang krijgen als die lichamen zelf, berooft hen in zekere zin van hun uniciteit.

Wat overblijft is steeds bevreemding. In de laatste scène bijvoorbeeld overstemt het gehuppel van speelgoeddiertjes het spel van de lichamen bijna.

Die conceptuele sterkte en rechtlijnigheid van de voorstelling is echter ook in zekere zin haar achillespees. Al snel herken je het patroon, en door de snelle opeenvolging van beelden is er niet de tijd om meer te ontdekken dan alleen het concept.

Het materiaal in de voorstelling is vaak ronduit schitterend, en nauw verwant aan experimenten in de beeldende kunst. De montage is echter, naar mijn gevoel, niet echt rond.

Charlotte Vanden Eynde & Ugo Dehaes met "Lichaam/Ding", nog tot 16 september (20.30 uur) in de Studio's van het Kaaitheater, Onze-Lieve-Vrouw van Vaakstraat 81, 1000 Brussel. Reserveringen, tel.: 02-201.59.59.