Date 2001-01-26

Publication De Standaard

Performance(s) Körper

Artist(s) Waltz, Sasha

Company / Organization Schaubühne am Lehniner Platz

Keywords körper • waltz • zweiland • schaubühne • gepaard • lichaam • materialenkist • schuppelius • libeskind • omvalt

Lichamen in alle maten en gewichten

Körper, een choreografie van Sasha Waltz voor de Berlijnse Schaubühne, oogt heel anders -- en veel ambitieuzer -- dan het lichtvoetige Zweiland dat vorige week in deSingel te zien was. Er staan heel wat meer dansers op het podium. De scenografie, een indrukwekkende theatermachine van Thomas Schenk, Heike Schuppelius en de choreografe zelf, is een andere blijk van de schaalvergroting in het werk.

Die gaat gepaard met een verdieping van de thematiek. Zoals de titel van het stuk al aangeeft, exploreert Körper het menselijk lichaam in al zijn facetten. Een indicatie dat Waltz de grote vragen daarbij niet schuwt, is dat de voorstudie voor deze choreografie gebeurde in het Joods Museum in Berlijn, het meesterwerk van Daniel Libeskind met zijn labyrintische structuur en vele grillige insnijdingen. Sporen daarvan zijn terug te vinden in de scenografie. Bijvoorbeeld een donkere wand die omvalt en een hellend vlak wordt. Of een lichtgevende cirkel achterin het podium.

Betekent dat ook dat er kwalitatief een sprong gemaakt wordt? Ja en neen. In Körper zitten heel wat intrigerende beelden, met een rijke gelaagdheid. Körper etaleert het hele scala van wijzen waarop lichamen met elkaar in contact kunnen komen. Dat gaat van een bijna mechanische, martiale dans waarin lichamen botsen en over elkaar buitelen (in het begin) tot een lyrische en romantische pas de deux die evolueert naar een groepsdans (op het eind). In een andere scène doorlopen de lichamen, bijna als flesjes in een bottelarij, unisono geometrische patronen.

De voorstelling toont ook andere aspecten van het individuele lichaam. Het uitzinnige lichaam: als dansers met ongecoördineerde sprongen en uithalen uit de bol gaan. Het angstige lichaam: het bevraagt zich over ziekte en verval. Het vreemd-objectieve lichaam: waarbij een groep dansers naakt tegen een glazen plaat hangt, als insecten in een terrarium.

Die rijkdom in materiaal heeft echter ook een keerzijde. Het lijkt bijna alsof Waltz ons hier de materialenkist toont waaruit ze later andere voorstellingen kan samenstellen. Met de rommeligheid en wisselvalligheid in toonzetting die daarmee gepaard gaan. Soms is de dans nadrukkelijk metaforisch en symbolisch geladen, terwijl hij zich op andere momenten ver van zo'n ouderwetse betekenisgeving lijkt te houden.

Dit gebrek aan scherpe keuzes belet dat de voorstelling echt snijdt, echt iets vertelt over het lichaam. Door te veel te willen zeggen, zegt ze niets meer in een beklijvende beeldentaal. Toch laat Körper zien dat la Waltz meer in haar mars heeft dan Zweiland liet vermoeden.

Schaubühne am Lehniner Platz speelt "Körper", Antwerpen, deSingel, 24 januari.