Het dansevenement van deze week is, naast de première van Counter Phrases van Thierry de Mey en Ictus, ongetwijfeld het Africalia-dansfestival. Africalia is, zoals men kan vermoeden, een festival waarvan de naam geïnspireerd is op het Europalia-festival dat sinds jaar en dag Brussel kennis laat maken met het beste van de Europese cultuur. Naar analogie richtte staatssecretaris Eddy Boutmans in 2001 een VZW op die de cultuur van de landen een eigen gezicht wil geven in ons ontwikkelingsbeleid. In 2002 lanceerde Africalia een oproep om projecten in te dienen binnen elke denkbare artistieke discipline. Daaruit werden 60 voorstellen geselecteerd. Enkele van die projecten zullen in de komende maanden en jaren ook België aandoen. Dans heeft de eer de spits af te bijten. Die keuze is wellicht niet toevallig. In de populaire verbeelding wordt Afrika dan misschien wel gelijkgeschakeld met ritme en dans, veelal stelt men zich bij die dans niet veel meer voor dan een primitief tribaal ritueel. Afrikaanse dans heeft als kunstvorm echter niets te maken met deze vorm van folklore, en valt al evenmin samen met de Amerikaanse black dance, stijl Alvin Ailey. Sinds een tiental jaar evolueert de dans als discipline er heel snel. Enkel de nationale balletten zweren nog bij ofwel een imitatie van ons klassiek ballet of een geciviliseerde vorm van folklore. De belangstelling van toonaangevende Europese choreografen als Mathilde Monnier of Maurice Béjart spreekt wat dat betreft boekdelen. Béjart richtte in Dakar zelfs een school op, die onder leiding van Germaine Acogny evolueerde tot de Ecole des sables, zo genoemd omdat de dansers er meestal niet dansen op een klassiek podium maar op een zandbodem.
Het programma is bepaald ambitieus. Van 12 tot 15 maart brengen elf gezelschappen twaalf opvoeringen verspreid over vijf Brusselse zalen. Op het programma staan onder andere twee creaties die in 2002 ontstonden met steun van Africalia zelf. Het gaat om La Traversée du Sud, een project onder de artistieke leiding van de Cie Salia nï Seydou (Burkina Faso) en Germaine Acogny (Jant-Bi - Senegal) en Alma Txina, een voorstelling die op poten gezet werd in samenwerking met Danças na Cidade uit Lissabon, CulturArte uit Mozambique en P.A.R.T.S, Brussel. La Traversée du Sud (PSK, 14 en 15 maart om 21 u) is het resultaat van een samenwerking tussen Germaine Acognys Ecole des Sables in Toubab Dialaw en Salia nï Seydous choreografisch centrum in Ouagadougou.
Twaalf Afrikaanse dansers uit verschillende landen werkten aan vijf korte stukken van de hand van verschillende choreografen. Deze stukken vormen samen een geheel.
Dula brengt het verhaal van een oude, wijze man, die gezeten naast een heilige boomstronk vertelt van een van zijn vrienden die het slachtoffer werd van de boze machten. Souffrance toont een bevolking die ziek en dorstig is door de vervuilde grond. De mannen zijn vertrokken op zoek naar een redmiddel. Maar eerst moet de aarde gezuiverd worden. Blewulé (Geboren in het bos) gaat over een kind, geboren in het midden van het bos. Het stuk toont zijn leven in deze omgeving en de strijd die het moet leveren om de natuur te behouden. Dry Season gaat over het ondraaglijke wachten van een boer op regen nadat hij zijn veld heeft geploegd. De regen komt echter niet. See-non (Voetafdrukken) illustreert de gedachte dat het ondanks de taal, die onze bedoelingen moet verduidelijken, pas door de stappen is die wij naar elkaar toe zetten, dat er ontmoetingen binnen de gemeenschap gebeuren, dat het begrip voor anderen mogelijk is.
Alma Txina (Kaaitheater, 14, 15, 18-20 maart) is een voorstelling uit Maputo in Mozambique. Txina betekent beweging of dans in de moedertaal van de vele jonge dansers die hun dagen doorbrengen met dansoefeningen in Maputo. Het gemeenschappelijke kenmerk van al deze dansers is dat ze hun ziel, alma, verloren hebben aan de dans. Het Mozambikaanse kunstencentrum CulturArte zocht naar middelen om iets te doen met deze energie in de straten van Maputo, en deed daarvoor een beroep op Danças na Cidade uit Lissabon, hoofdstad van het vroegere moederland van deze ex-kolonie.
Via een ommetje langs Departs en Africalia stapte ook PARTS, de Belgische opleiding voor choreografen verbonden aan Rosas, mee in de boot. Vijf choreografen die afstudeerden aan PARTS in Brussel werkten mee aan dit project. Thomas Hauert, Isabelle Dekeyser, Arco Renz, Riina Saastamoinen en George Khumalo resideerden gedurende twee maanden in de hoofdstad van Mozambique. Zij startten er met een workshop van twee weken met de lokale dansgemeenschap. Daarna ontwikkelden ze elk apart een korte voorstelling met enkele van de deelnemers aan deze workshops. Bij de voorstellingen in Europa van deze werken worden elke avond drie van de vijf werken getoond. Ha mais van Thomas Hauert hoort daar steeds bij, en verder krijg je telkens twee van de vier andere stukken te zien.
Het platform hedendaagse Afrikaanse dans Africalia 2003 loopt van 12 tot en met 15 maart. Voor meer inlichtingen over de voorstellingen kunt u terecht bij de deelnemende Brusselse theaters. Dit zijn het Paleis voor Schone Kunsten (www.pbapsk.be), Kaaitheater (02/201.59.59 of www.kaaitheater.be), de Beursschouwburg Bis in de Kazernestraat (02/513.82.90 of www.beursschouwburg.be), Nadine (02/513.41.04 of www.nadine.be) en Théâtre Les Tanneurs (02/502.37.43). Africalia is gehuisvest op de Leopold-II-laan 170, 1080 Brussel, 02/412.58.80. Meer informatie over Africalia vindt u op www.africalia.be. Van 7 tot 26 maart loopt in het PSK ook een fototentoonstelling van Antoine Tempé.
