Date 2003-03-19

Publication De Tijd

Performance(s) LumièreInn Tidar

Artist(s) Béjart, Maurice

Company / Organization Ballet Béjart LausannaLes Ballets du Grand Maghreb

Keywords lumièrebéjartmaghrebtidarmaartinnrhôneconseilballetlooppad

Béjart over Brel

Béjart over Brel

In maart wordt herdacht wordt dat Jacques Brel 25 jaar geleden overleed. Naast een tentoonstelling en dies meer werd nu ook Maurice Béjart, die andere coryfee van het Brussels-Belgische cultuurleven uit een ondertussen ver vervlogen tijd, opgeroepen om zijn huldebetoon aan 'le grand Jacques' aan het Belgisch publiek te tonen. Béjart doopte zijn werk 'Lumière'. De titel werd ontleend aan een minder bekend gelijknamig nummer van Brel. Nochtans werd dit ballet niet gemaakt voor het Brel-jaar, maar ontstond het op vraag van de Conseil général du Rhône. Het ging in 2002 in première in Lyon. Béjart gebruikt in 'Lumière'niet enkel muziek van Brel. Er zijn ook liederen van Barbara, de ondertussen overleden vriendin van Brel. Verder grijpt Béjart terug naar muziek van J.S. Bach.

Béjart vertelt over 'Lumière' het volgende: 'Al 35 jaar zei mijn vriendin Barbara mij: 'Ik ben het donkere licht.' Dat inspireerde mij tot een ballet op haar 'L'aigle noir'. Later nam zij in de langspeelfilm 'Je suis né à Venise' de hoofdrol van de nacht voor haar rekening, terwijl Jorge Donn de zon was. Zij vertrouwde mij toen toe dat voor haar Jacques Brel de zon was. En het was zij die mij het lied 'La lumière' liet ontdekken. Brel zelf heb ik gekend in Brussel. Ik resideerde er met mijn compagnie in de Muntschouwburg toen hij er zijn opera 'L'homme de la Mancha' bracht. Hij zei me toen: 'Op een dag zal jij iets doen met Barbara en mij.' Toen vorig jaar de Conseil général du Rhône mij vroeg een nieuw ballet te maken, dacht ik ogenblikkelijk aan het duo Brel-Barbara. En plots verbond ik dit paar met de wereld van de film, die mij zo verrijkt heeft in mijn loopbaan. Immers, het zijn de gebroeders Lumière die in hun fabrieken in Lyon de cinematograaf uitgevonden hebben. Hun uitvinding leek in 1895 niets meer dan een eenvoudig music-hallspektakel maar zou snel uitgroeien tot de belangrijkste kunst van de twintigste eeuw. Mijn voorstelling 'Lumière' is een ballet van liefde, van herinnering, van verleden en toekomst.'

Voor liefhebbers loont de voorstelling loont de moeite. Béjart werkt vanuit het klassieke ballet naar een zeer expressieve vorm van danstheater. Enige barokke pathos en exaltatie zijn hem daarbij niet vreemd. Zijn gezelschap van 35 dansers staat nog steeds internationaal aan de top, al is hij niet meer de vernieuwer van 25 jaar geleden.

'Lumière' van Ballet Béjart Lausanne staat in Vorst Nationaal van 20 tot en met 28 maart, telkens om 20u30, behalve zondag 23 maart om 16u30. Er is geen voorstelling op maandag 24 maart. Er zijn ook extra voorstellingen op 29 maart om 20.30u en 30 maart om 16.30u. Informatie en tickets op www.adac.be en 0900/0991.

Een heel ander 'ballet'_

'Les Ballets du Grand Maghreb' is de wat ironische groepsnaam van de dansers Said Gharbi en Ali Salmi en de dramaturg Georg Weinand. 'Grand Maghreb' staat hier voor de diaspora van Maghrebijnen in West-Europa. Hun eerste voorstelling, 'Inn Tidar', ging in première tijdens het KunstenFestivaldesArts afgelopen jaar en was daar zonder twijfel een van de meest hartverwarmende stukken. 'Inn Tidar' put inspiratie uit de dagelijkse leefwereld van Maghrebijnen die in West-Europa leven. Voor deze voorstelling trokken de drie groepsleden samen naar Marokko. Voor de blinde Gharbi was die reis een jaarlijkse pelgrimage naar het land van herkomst. Voor Salmi betekende ze een herontdekking van zijn 'roots'. Weinand ontdekte de bakermat van een wereld waarmee hij in Brussel voortdurend in aanraking komt. Deze voorstelling drijft op de sfeer die opgeroepen wordt. Het hele gebeuren speelt zich af op een klein vierkant speelplateau, omzoomd met een looppad afgebakend met fijn geciseleerd hekwerk en vier torentjes op de hoeken. Oosterse lampions zijn de belangrijkste lichtbron van deze voorstelling die zich in een half schemerduister afspeelt. Op het eerste gezicht evoceert het stuk de bekende clichés over de Maghreb. Het spel is echter subtieler dan het lijkt. De dansers tonen met minieme details, die een aandachtig kijken vergen, hoe een cultuur zich niet laat vangen in algemene beschouwingen, maar pas zichtbaar wordt in de 'juistheid' waarmee gebaren gesteld worden. Dat zie je ook in de manier waarop elkeen in deze voorstelling zijn ruimte krijgt. De voorstelling wordt muzikaal live begeleid door Rachid Zaidi en Makrai Abdelmajid. Deze mannen bevinden zich op het looppad rond het speelvlak. Een zangeres, Laila Amezian, geeft in een torentje boven het pleintje haar liederen ten beste. De subtiliteiten in de verhoudingen tussen mensen en geslachten wordt hier in ruimtelijke zin uitgedrukt. Dit werk deelt zo openhartig iets mee van een wereld die veraf is maar hier plots dichtbij komt. Wat de voorstelling dubbel aantrekkelijk maakt, is het aanstekelijke speelplezier van de dansers en muzikanten en hun totale gebrek aan pretentie.

'Inn Tidar' is te zien in CCBerchem op 21 en 22 maart. Informatie en tickets: 03/286.88.50 of www.ccberchem.be

Samenstelling: Pieter T'JONCK