Huilende Wolf(gang) in Gent
De Gentse Vooruit opent zijn nieuwe dansseizoen feestelijk met een weekje Mozart en Alain Platel. Samen met de Gentse Opera en het Festival Van Vlaanderen presenteert het kunstencentrum 'Wolf', de nieuwe voorstelling die Platel maakte voor Gerard Mortiers Ruhr-Triënnale, en het koppelt die vertoning meteen aan twee andere evenementen: de vertoning van de film 'Because I sing' en een avondje 'Bal Moderne', dat voor de gelegenheid in een mozartiaans-Weens kleedje gestoken is.
'Wolf' is de eerste voorstelling die Alain Platel na een lange sabbatperiode maakte op vraag van Gerard Mortier. Hij greep zijn opdracht voor de 'Ruhr-Triënnale' aan als een middel om de opera te revitaliseren. De voorstellingen van de Triënnale vinden niet langer enkel in de traditionele cultuurhuizen van de elite plaats, maar ook en vooral in de verlaten, maar indrukwekkende industriehallen van het voormalige Duitse industriegebied, waar ook de Schalke 04-supporter zich thuis kan voelen. En welke muziek, zo redeneerde Mortier, legt beter de band tussen de hoge en de volkse cultuur dan die van Mozart. En wie was beter geschikt om die dubbele codering zichtbaar te maken dan Alain Platel, die eerder al in 'Iets op Bach' het wedervaren van gewone mensen geconfronteerd had met Bachs gedragen muziek.
Nochtans lag Platel aanvankelijk niet wakker van Mozart, maar vanuit die weerstand ging hij op zoek naar melodieën die wel raken en die iedereen kan meefluiten. In 'Wolf' krijg je dan ook geen orthodoxe Mozart-interpretaties: zijn repertoire wordt geregeld onderbroken door hedendaagse popsongs of 'evergreens' met een hoog smartlapgehalte. Het gaat in deze voorstelling niet om de liederen op zich, maar om de betekenis die ze ook nu nog kunnen hebben. Of meer algemeen, om wat zingen betekent voor mensen die anders geen eigen stem hebben. Dat betekent niet dat hier achteloos met Mozarts muziek omgegaan wordt: dirigent Sylvain Cambreling, de muzikanten van Klangforum Wien en vooral de drie zangeressen - in het bijzonder Marina Comparato - brengen ronduit fantastische, en bovendien ook theatraal boeiende interpretaties die innig verweven zijn met de actie.
Die actie dompelt ons terug onder in de leefwereld van 'Bernadetje' of 'Allemaal Indiaan'. Het podiumbeeld van Bert Neumann is een realistische evocatie van een armelijk stadslandschap: een slordige opeenstapeling van winkels, gedomineerd door rolhekkens, kitscherige balustrades en smakeloos baksteenbehang. Een biertent eist prominent haar plaats op. Een graffiti roept nadrukkelijk 'shit'. Achter een bewegende lichtreclame ontwaar je de schaduwen van karaokezangers. In deze omgeving maken we de belevenissen mee van twaalf figuren die Platel bijeenhaalde uit alle hoeken van de wereldbol, van Zuid-Afrika tot Brazilië en Vietnam, met een behoorlijke vertegenwoordiging van Fransen en Belgen. De rode draad in het stuk is het verhaal van een drop-out en zijn meute honden. Al in de eerste scène wordt hij hardhandig in elkaar geslagen door drie andere mannen. De honden komen haast letterlijk zijn wonden likken. Het is een ambigu beeld, dat in zijn gratuite gewelddadigheid de harde werkelijkheid van deze leefomgeving demonstreert maar tegelijk iets haast schaamteloos sentimenteel heeft.
De beste momenten van de voorstelling komen echter wanneer Platel in de voorstelling een vleugje onversneden surrealisme stopt. Momenten waarop de figuren met hun wisselvallige karakter, die we ondertussen van heel dichtbij hebben leren kennen, zichzelf overstijgen. Plots zijn ze niet meer met allerlei ketenen gebonden aan de grauwe werkelijkheid van hun voorstadsomgeving, maar leven ze als in een droom hun stoutste denkbeelden uit. Een Juliana Neves die een verbluffend nummertje acrobatiek ten beste geeft met doeken die hoog boven het podium opgehangen zijn. Of een Raphaelle Delaunay die vermomd als een engel een hond baart. Ook wanneer de voorstelling onversneden politieke statements brengt, zoals wanneer een vlaggenparade van alle vertegenwoordigde naties eindigt met het in brand steken van de Amerikaanse vlag, loert die surrealistische vlucht voorwaarts om de hoek. Niet alle scènes hebben die verpletterende sterkte: je kan duidelijk merken dat Platel, door de liefdevolle aandacht voor wat zijn acteurs hem geven, moeilijk heeft kunnen schrappen. Heel wat scènes dragen de last van een overdaad aan vondsten en vondstjes, die vervaarlijk op de rand van de flauwe anekdotiek balanceren en daardoor de kracht van de werkelijk sterke momenten in de voorstelling wat ondergraven.
Vooruit toont ook de film 'Because I sing' van Sophie Fiennes. Je kan er Platel volgen tijdens zijn zoektocht met Orlando Gough naar 16 verborgen Londonse amateurkoren. Hij bracht deze koren, 500 stemmen, samen voor een unieke performance. Die zoektocht is tegelijk zowat een antropologische studie van de vele culturen en subculturen die de stad rijk is. Je ziet hoe verschillende generaties, levenswijzen en geloofsovertuigingen in dit ene optreden op bijna wonderbaarlijke wijze alle verschillen overbruggen voor een prachtig concert.
Op 13 september wordt de reeks voorstellingen van 'Wolf' besloten met een volksfeest in een Weens kleedje. Aan de achterzijde van het gebouw van Vooruit, langs de Schelde, speelt het Wiener Gemueseorchester vanaf 20 u. Dit orkest is het enige ter wereld dat zijn repertoire op groenteninstrumenten uitvoert. Wortels worden fluiten, preien hobo's_. De dirigent is ook de kok die deze klankensoep ook letterlijk opdient. Daarna brengt 'Bal Moderne' een Weense 'special'.
'Wolf' staat op woensdag 10, vrijdag 12 en zaterdag 13 september in de Gentse Opera. Inlichtingen en reservaties via www.vooruit.be of 09/267.28.28. Op dinsdag 9 september is er ook een try-out, maar hiervoor kan niet gereserveerd worden (in tegenstelling tot wat in de seizoensgids gedrukt staat).
'Because I sing' wordt op 10 september om 20 u gratis vertoond in de Domzaal van de Vooruit.
Het eindfeest op 13 september in de Concertzaal van Vooruit vanaf 20 u is
gratis.
Ondertussen in Brussel
Het festival 'Bellone-Brigittines' loopt deze week op zijn laatste benen met twee voorstellingen. 'Blondes have no soul' van Pé Vermeersch is een solo die eerder al in het S.M.A.K. in Gent en in het Kyoto Arts Centre te zien was. Vermeersch studeerde filosofie, maar wijdde zich tegelijk aan theater en dans om te belanden bij traditionele oosterse dansen en uiteindelijk 'butoh', de Japanse dansvorm die ze studeerde bij grootmeesters als Min Tanaka en Akira Kasai. Die invloed is ook merkbaar in dit stuk dat volledig naakt gebracht wordt onder helder wit licht. Pas op het einde kleedt ze zich weer aan. Op die wijze wordt de aandacht uitsluitend op het lichaam zelf en zijn bewegingen gericht. Zonder mogelijkheden om zich weg te stoppen achter een rol of een kostuum wil Vermeersch komen tot een naaktheid die niet getekend is door erotiek of schaamte, die niet wil provoceren maar een vrije ruimte wil creëren. Centraal in de ontwikkeling van de dans staat de afwisseling tussen vrolijke en wanhopige dansen, die gedragen worden door een sterke innerlijke muziek.
De groep 'Conservas' van Simona Levi uit Spanje presenteert '7 dust show', een subversief en anarchistisch multimediacabaret. Met bittere humor trekt deze voorstelling ten strijde tegen sociaal isolement, vervreemdende omgangsvormen en leeg amusement. De vrolijke wanorde op de scène wordt door het gezelschap omschreven als een 'visuele performance met gedwongen interactiviteit, videochoreografie, vrouwen en insecten'. Het kan dus alle richtingen uit, maar de cryptische omschrijving van het gebeuren maakt wel nieuwsgierig natuurlijk.
'Blondes have no soul' van Pé Vermeersch is te zien op woensdag 3 september om 20u in de Brigittinenkapel. '7 Dust Show' van 'Conservas' staat op dezelfde plek, zelfde uur op vrijdag 6 en zaterdag 7 september. Inlichtingen en reservering: 02/506.43.00 of www.brigittines.be .
Samenstelling: Pieter T'JONCK
