Leven na Brecht
William Wheeler & Antonia Baehr
Woensdag 24 maartBeursschouwburg Brusssel
(tijd) - In 'Holding hands' en 'Without you, I am nothing' exploreren William Wheeler en Antonia Baehr de ervaring om volledig op te gaan in een theatervoorstelling. Een ervaringsstructuur. Die staat door de leer van Brecht nog altijd in een kwalijk daglicht in het ernstige theater, maar in de opera bleef ze een hardnekkig leven leiden.
Het briljante van de twee stukken is dat beide performers hier Brecht tegen Brecht inzetten. De strategie van hun enscenering is een en al vervreemding. Net daardoor kunnen ze de magische impact van theater en zang tonen. In 'Holding hands' staan de twee performers 35 minuten lang hand in hand doodstil op een hel verlicht podium. Tijd genoeg om hun merkwaardige verschijning ten volle op te nemen. Wheeler, de man, heeft een tengere lichaamsbouw en een vrouwelijke oogopslag, die door de make-up nog wordt versterkt. Baehr, de vrouw, is uitgedost als een man en heeft de stoere lichaamsbouw die we eerder aan mannen toeschrijven. Voor de enige 'actie' in het stuk zorgen de kleine hoofdbewegingen en grimassen die beiden haast simultaan uitvoeren. Na korte tijd besef je dat je kijkt naar toeschouwers die gelijktijdig dezelfde gebeurtenissen op een fictief podium ondergaan, en er als één lichaam op reageren. Hun lichamen en emoties bevinden zich, voor de duur van de voorstelling, elders. Ze verliezen zich in die draaikolk van emoties, die osmose tussen podium en zaal.
In het tweede deel van het stuk verandert één klein detail: plots weerklinken opera-aria's. Wheeler en Baehr blijven even onbeweeglijk staan, maar mimeren nu de zang. Zo suggereert het stuk dat niet alleen het publiek, maar ook de zangers deel uitmaken van het grote fantasmatische lichaam dat opera heet.
Hypnose
In 'Without you I am nothing' wordt met die versmelting tussen performers en toeschouwers de draak gestoken. Een ouderwetse klankkast, met een voordoek in goudglitter domineert nu het podium. Rechts daarachter staat een stoel, gedrapeerd met een doek met gouddraad. Links staat een theremin, een elektronisch instrument dat reageert op bewegingen en haast menselijke klanken voortbrengt. Baehr verschijnt, uitgedost als een operadiva, compleet met suikerspinkapsel. Vanop de stoel 'hypnotiseert' zij het publiek. Het wordt binnengeleid in de wereld van een topmuzikant -geslacht alweer niet nader bepaald - die bij het musiceren zo door geluk overspoeld wordt dat hij/zij nauwelijks merkt dat hij/zij zelf de bron van de muziek is.
Als de hypnose opgeheven wordt komt Wheeler, uitgedost met een tuttig kleedje, een lange pruik en hoge hakken, het podium op. Baehr komt naar voren en heft een gezang aan, maar al snel merk je dat niet zij, maar de theremin van Wheeler, de zangklank voortbrengt. Een intrigerend beeld. Op het eerste gezicht verbeeldt het de droom van het meisje om te gloriëren als de diva. Maar meer nog toont het beeld hoe echte diva's het product en daardoor ook de gegijzelde zijn van de collectieve fantasie van het publiek. 'Zonder jou ben ik niets...'
Pieter T'JONCK
Vanavond nog te zien in de Beursschouwburg, A. Ortsstraat Brussel. Informatie: www.beursschouwburg.be of 02/550.03.50
