Antwerpse dans
in woord en beeld
Festival Amperdans is samenwerking Monty en WP Zimmer
(tijd) - In Antwerpen groeit een levendige, jonge dansscene door de gezamenlijke inspanningen van Monty en de danswerkplaats WP Zimmer. Beide huizen sloegen vorig jaar al eens de handen in elkaar voor Amperdans, een presentatie van hun 'artists in residence'. Dat festival wordt dit jaar, wegens succes, nog eens overgedaan. Ook nu staat een belangrijk deel 'reflectie' op het programma.
De reflectie tijdens Amperdans is geen excuus om het gebeuren intellectuele geloofwaardigheid te geven. Dans evolueert de jongste jaren zo snel en in zoveel richtingen tegelijk, dat er nauwelijks nog een sluitende definitie bestaat van de lading die door deze term gedekt wordt. Een studiedag, georganiseerd door 'Aisthesis', Universiteit Antwerpen, doet een poging om een licht te werpen op de kwestie. Drie sprekers belichten de vraag vanuit hun discipline. Rudi Laermans (KULeuven) werpt een sociologische blik op het begrip, Ramsay Burt (Montfort University, Leicester, Verenigd Koninkrijk) vergelijkt het begrip historisch met andere termen als 'modern dance' of 'post-modern dance' en Bojana Kunst (Universiteit Ljubliana, Slovenië) onderwerpt het woord aan een filosofisch onderzoek en maakt de link met beeldende kunst. Een panel gaat telkens dieper op de kwestie in.
Het programma van Amperdans omvat erg uiteenlopend werk, wat bewijst dat al dat denkwerk niet overbodig is. Twee voorstellingen die hier nooit eerder te zien waren, demonstreren extreem uiteenlopende invullingen van het woord dans.
De Portugese Patricia Portela ziet haar 'Flatland' zelfs niet als dans, al geeft ze toe dat ze dat label vaak opgekleefd krijgt. Ze kreeg geen dansopleiding, maar studeerde scenografie en kostuumontwerp. Dat was totnogtoe haar hoofdbezigheid. 'Flatman' is geïnspireerd op een verhaal uit 1745 van de wiskundige Edwin Abbott. Hij stelde zich een wereld voor met slechts twee dimensies. De komst van een bol die de platte ruimte doorsneed, veroorzaakte grote ontzetting.
'Naar onze tijd vertaald is die platte wereld de virtuele realiteit van data en beelden', zegt Portela. 'De vraag is: hoe plat worden we daardoor zelf? We zijn trots op de kennis die we opgeslagen hebben in boeken en databestanden, maar dreigen wel de derde en vierde dimensie, de tijd, te verliezen. Nochtans zijn die essentieel. Ik beeldde mij in dat ons tweedimensionaal personage plots beseft dat hij slechts werkelijk bestaat doordat hij vanuit de derde dimensie waargenomen wordt. Hij wil daarom die derde dimensie veroveren.' Hoe dit buitenissig verhaal dan vorm krijgt? 'Het stuk is de mise-en-scène van een boek. Je hoort en ziet dat boek, wat impliceert dat je de voorstelling in je eigen hoofd moet afmaken. Net zoals wanneer je een boek leest. We doen een beroep op eenvoudige grafische programma's en oude films om het boek tot leven te wekken'.
Witgekalkt lichaam
Aan Niko Raes zijn dit soort intellectuele bespiegelingen niet besteed. Hij tapt liever uit het vaatje van de pure lichaamskunst, met veel barokke en/of sublieme effecten. In de performance 'Shattered dreams' wordt een witgekalkt lichaam met koorden aan armen en polsen omhoog gehesen en blijft het zo lang in het ijle hangen tot de pijn en de uitputting niet meer te harden zijn. 'De confrontatie met dit fysieke gevecht veroorzaakt sterke emoties, omdat het zo herkenbaar is. Het gaat mij niet om het schokeffect. Ik kleed de zaak zo in dat het esthetisch blijft. Dat wil zeggen: ik vermijd dat de aandacht op de blote feitelijkheid van de gebeurtenis ligt. De vraag moet zijn wat mooi is en wat lelijk. Die beantwoord je niet alleen door te kijken, maar vooral door te voelen. Hoe je reageert, zegt alles over wie je bent.'
Behalve deze twee werken zijn er hernemingen van uitstekende kleine voorstellingen van onder meer Deep Blue (Avdal, Shinozaki, De Boeck), Alexander Baervoets, Christian Duarte, Etienne Guilloteau en Nada Gambier. Arco Renz toont op vrijdag en zaterdag zijn nieuwe werk 'Opium'. Als toemaatje geeft de Antwerpse ex-schepen van cultuur Eric Antonis op vrijdag 8 oktober van 2 tot 5 uur een rondleiding door zijn stad. Tijdens die 'Off the record tour' vertelt hij over zijn wedervaren als beleidsmaker.
Pieter T'JONCK
'Amperdans', in Monty, WP Zimmer (vroegere 'Beweeging'), deSingel en Vrije Val II. Do. 7 okt. vanaf 19u.: Isabelle Schad, Christian Duarte, David Hernandez, Niko Raes, Etienne Guilloteau en Particia Portela.Vr. 8 okt. vanaf 20u.: Arco Renz, Baervoets, Hernandez, Kinkaleri, Carlos Pez, Guilloteau en Portela. Za. 9 okt. vanaf 20u.: Baervoets, Renz, Kinkaleri, Pez en Gambier. Colloquium in het auditorium van Muhka op za. 9 okt. van 10.30 tot 17.30u.
