Date 2006-03-21

Publication De Morgen

Performance(s) Frères & soeurs

Artist(s) Monnier, Mathilde

Company / Organization

Keywords frères • soeurs • almaar • verhouden • performers • neu- • klonen • recht- • rotisch • streeks

Choreografe Mathilde Monnier 'Mensen drukken zich enkel via geweld uit'

Choreografe Mathilde Monnier 'Mensen drukken zich enkel via geweld uit'

Frères & soeurs van de Franse choreografe Mathilde Monnier ging afgelopen zomer in première op het Festival van Avignon. Op de cour d'honneur van het pauselijk paleis dan nog wel. Die plaats en dat tijdstip waren slecht gekozen: het stuk bleek te kwetsbaar voor die ruimte op een sowieso al controversieel festival. Toch kaart het belangrijke vragen aan.

Frères & soeurs duikelt abrupt van de ene scène in de andere. Het verband lijkt haast toevallig.

Monnier: "Het stuk is, na Lieux de là en Déroutés, het laatste deel van een cyclus over een gemeenschap van mensen. De voorstelling is nog sterk geëvolueerd na Avignon. Maar het thema bleef: mensen die drie, vier keer na elkaar zoeken hoe ze zich in groep tegenover elkaar kunnen verhouden. Het idee om altijd opnieuw te beginnen haalde ik bij de filosoof Soren Kierkegaard, die in Vrees en beven toont dat je altijd een nieuwe start kunt nemen, dat je de geschiedenis altijd kunt herschrijven."

In het middendeel dragen de performers dezelfde kleding en donkere kroeshaarpruiken, waardoor ze dubbelgangers worden. Velen zagen er een verwijzing naar allochtonen in.

"Dat klopt niet. Ik wou enkel dat de performers klonen van elkaar leken. Teksten van Kathy Acker vormden daarbij het leidmotief: haar werk bespeelt het probleem van de identiteit. Wat betekent het om op een ander te lijken of zelfs een ander te zijn? Daarmee raak ik uiteraard aan bredere maatschappelijke vragen. Mensen hebben het op dit ogenblik moeilijk om zich zinvol tot elkaar te verhouden, om te bepalen welke plaats ze hebben in de wereld. Wat ik toon, is een groep die neu- rotisch is, op het randje van het perverse. Als je de gebeurtenissen van de laatste maanden in Fran krijk ziet, merk je inderdaad dat mensen zich bijna enkel via geweld kunnen uitdrukken. Het is een negatieve spiraal die ook in dit stuk zit."

Met de gewelddadige confrontaties tussen de performers lijk je afstand te doen van het principe dat je op een podium nooit recht- streeks geweld toont.

"De moeilijkheid van dit stuk was de uitdaging om werkelijk ruzie te maken. We wilden de werkelijkheid onversneden tonen en ze niet enkel simuleren of omzetten tot mooi gechoreografeerde bewegingen. Ik geef toe dat we daarmee heel dicht de grens van de pure performance benaderen. De gevolgen waren er ook naar: we kampten met heel veel blessures. Toch is dat geen gratuite keuze. De wereld waarin we leven, berust almaar meer op representatie. De mediatisering neemt hand over hand toe. Dat terrein was traditioneel aan het theater voorbehouden. Van de weeromstuit moet je in de theatrale ruimte andere mogelijkheden gaan verkennen. Dan kom je er paradoxaal op uit dat theater misschien de laatste plek is waar de werkelijkheid zichtbaar kan worden zoals ze is. De grens tussen theater en werkelijkheid wordt in elk geval almaar dunner."

Pieter T'Jonck

Frères & soeurs, vanavond en morgen in deSingel, Antwerpen, www.desingel.be

(Foto Marc Coudrais)