Ongewenste gasten
Decors van Anna Viebrock zijn 'centrale gasten' op het Timefestival dit jaar. In dat voor Marthalers Faust Eine Subjektive Trafödie naar Fernando Pessoa maakte Sanne van Rijn een nieuw werk, Über. Viebrocks decors puilen uit van treffende details. Ook hier: dit café in het souterrain kan niet Portugeser zijn met zijn smoezelige muren, tl-licht en spiegels. Zoals vaak bij Viebrock oogt de plek troosteloos: haar ruimtes ademen een teveel aan geschiedenis. Vele kleine luiden passeerden er. Alles is er al honderd keer gezegd en gedaan. De openingsscène speelt daar op in: de barman die de vloer veegt, levert het archetype van een leeggelopen café. Daarna gebeurt er minutenlang niets. Het is wachten op iets wat de leegte vult. De parallel met theater is treffend: ook dat toont zelden iets nieuws, al blijven we hopen dat 'het' gebeurt. Een telefoon rinkelt, maar blijft onbeantwoord. Dan komt een reuzepompoen de trap af en spelen lichtvlekken op het raam. Ijle klanken van Eavesdropper weerklinken. Plots spreekt een klankband ons onbehagen uit: waarom is hier geen mens te zien? Na een black-out worden we op onze wenken bediend. Als een deus ex machina zit plots Van Rijn op de toog, als een pop in een kleedje met pofmouwen. Het glinstert als een spiegel. Dat is ze ook: een spiegel van ons verlangen. Ze is wat we willen zien. Wij wekten haar tot leven, verzekert de klankband ons. Met haar vult ook een stoet dingen zonder oorzaak of reden het podium ronde de roerloze Van Rijn. Zo sluipt een komische unheimlichkeit in het stuk. Het willigt onze grillen in, maar volgt ook zijn eigen absurde logica. Hoezeer de klankband ons ook het tegendeel verzekert, het gebeuren weerspiegelt onze fantasma's maar ten dele. Er gebeurt ook iets anders en net dat andere is het 'nieuwe' waarnaar we talen. Maar al verlangen we daarnaar, als het zich echt aandient, kijken we vreemd op. Dat is hier de sublieme ironie.
www.ntgent.be.
