Archives du Théâtre 140

Het Laatste Nieuws

-

IN "THEATER 140" TE SCHAARBEEK

Eenakters van Tankred Dorst

CYNISME EN HUMOR

Een van de oorspronkelijke en felst opgemerkte jonge toneelschrijvers in Duitsland is Tankred Dorst, van wie twee eenakters werden opgevoerd in het « Theater 140 », gelegen Eugeen Plaskylaan te Schaarbeek. Het Ensemble Théâtral de Paris zorgde hiermee voor de wereldcreatie van de Franse vertaling.

In « Le Virage » toont Tankred Dorst twee schuimers van de weg. Zij hebben zich opgesteld aan een gevaarlijke bocht, waar zij de verkeerstekens hebben weggenomen. Telkens een voertuig uit de bocht raakt en in de diepte stort, begraven zij het slachtoffer en herstellen de auto, die zij dan verkopen.

Dit stuk herinnert aan de sfeer van « En attendant Godot » van Samuel Becket. Dorst heeft echter het cynisme en de wreedheid van zijn personages getemperd door talrijke humoristische vondsten. De regie van de Israëliër Moshe Naïm was echter niet voldoende expressionistisch opgevat. Een te zachte, zelfs te intellectuele uitbeelding van de personages gaf niet de gewenste sfeer weer. De zeer verscheiden geaardheid van de twee broers kwam niet op voldoende wijze tot uiting. De vertolking had daarenboven ook nog te lijden door een onvoldoende kennis van de tekst. Een uitzondering vormde Jacques Rilling als Kriegbaum van het ministerie van Verkeerswezen.

In het tweede stuk, « La grande imprécation devant les murs de la ville », eist een vrouw haar man terug op die zich in het leger bevindt. Een merkwaardige vertolking bracht Hénia als de vrouw. Gans de uitvoering stond trouwens op een veel hoger peil dan de eerste eenakter.

De taal van Tankred Dorst is uiterst zenuwachtig en bijtend. Hij gebruikt zeer korte zinnen, zonder enige literaire verslering tenzij in enkele hoogdravende tirades die dan echter ironisch bedoeld zijn. In de Franse vertaling was de taal veel vloeiender en beantwoordde in die zin al evenmin aan de oorspronkelijke bedoelingen van de schrijver.

Beide eenakters dienen tot het expressionistisch toneel gerekend en behoren tot de lijn van Bertolt Brecht. De regisseur heeft echter gestreefd naar een meer rustige en zachte vertolking.

Dit Parijs gezelschap kende met deze opvoering te Brussel een goede algemene herhaling. Wij hopen dat de groep hieruit voldoende ervaringen zal geput hebben om te Parijs een degelijke aangepaste opvoering te brengen. De schrijver Tankred Dorst is de inspanning zeker waard.

W. M. ROGGEMAN