Archives du Théâtre 140

Het Volk

12-2-1968

Maandag 12 februari 1968

TONEEL TE BRUSSEL

Prachtige voorstelling van « Kooien » van Lewis John Carlino door het gezelschap « Studio » uit Amsterdam

In samenwerking met het Kunst- en Cultuurverbond en in het raam van het Belgisch-Nederlands Cultureel Akkoord heeft het gezelschap „Studio" uit Amsterdam, althans twee der belangrijkste acteurs van dit gezelschap, een unieke voorstelling gebracht van „Kooien" van de Amerikaanse auteur Lewis John Carlino. Deze voorstelling had plaats in het „Théâtre 140" in de meest verfranste buurt van Schaarbeek gelegen en het was trouwens de eerste maal dat in deze zaal Nederlands werd gesproken, althans op de scène en door een officieel gezelschap.

Het publiek was niet zo talrijk en dat was jammer. We hadden een grotere opkomst verwacht, gezien het voor de aanwezigheid en het prestige van het Nederlands in onze hoofdstad een goede gelegenheid was om zich te affirmeren, vooral dan in dit milieu. De Brusselse Vlamingen hebben nog steeds drempelvrees. Die vrees kennen de Nederlanders veel minder en nochtans waren er niet zoveel mensen van de toch sterke Nederlandse kolonie in Brussel.

Andréa Domburg en Tom Lensink speelden de twee eenakters „Snowangel" en „Epiphany", die onder de verzamelnaam „Kooien" (Cages) samen worden opgevoerd. Regisseur is Kees van Iersel en het decor is van Siet Zuyderland, Ad. Van Gessel zorgde voor passende fotopanelen.

Vier jaar geleden werd Cages in New-York gecreeërd in het York Theatre in New-York, door de grote acteurs Shelly Winters en Jack Warden. Carlino wil in deze beide korte toneelwerken wijzen op de vervreemding, op de totale afzondering van de man en de vrouw, een vervreemding die leidt tot agressie en tot veel vormen van sadisme. De pogingen om zich los te werken uit het

psychische omhulsel, om uit te breken door een „terugkeer tot de primitieve staat" zijn tot een deerlijke mislukking gedoemd.

Het zijn twee indringende, pakkende eenakters die sterk tot nadenken stemmen bij al de scherpe en zure humor die gedebiteerd wordt in een harde en brutale taal. De Nederlandse tekst is van Gerrit Kouwenaar. Vooral „Epiphany" is een sterk stuk. De auteur drijft de spot met de theorieën van Sigmund Freud, maar vooral kant hij zich tegen het klakkeloos aanvaarden van bepaalde van zijn geheel eenzijdige opvattingen.

Een ornitholoog, een man van een ziekelijke nauwkeurigheid in alles, maakt met zijn vrouw een denkbeeldige reis in de wereld van de introspectie en van de bevrijding van het „ego". Er worden allerlei gekke dingen uitgevoerd. Ze spelen spelletje als kinderen : „Yo-Yo". „Simon zegt...", psychologische oefeningen worden gedaan, de cultus van de maagdelijkheid wordt aangevallen, enz. enz. tot eindelijk de man vergeleken wordt met een gecastreerde haan die eieren gaat leggen. Dit is de theorie van Freud, de kip als gecastreerde haan.

We zagen een uitzonderlijke prestatie van de begaafde Andrea Domburg die met de vertolking van twee geheel verschillende rollen in deze beide korte stukken andermaal haar uitzonderlijk talent etaleerde. Het optreden van haar mannelijke tegenspeler John Lentink was in de beide stukken al even boeiend. Het waren twee zeer verrassende spelprestaties. De beide acteurs werden op een ovationeel applaus onthaald. Directeur Jo Dekmine beloofde ons dat hij meer dergelijke Nederlandse vertoningen in zijn Schouwburg gaat inrichten. Met dit initiatief wensen wij hem gaarne geluk.

L.P.