Archives du Théâtre 140

Het Laatste Nieuws

4-11-1970

People Show Company

MODERN REALISME OF ONTSPOORDE FANTASIE?

Op de planken van de Brusselse 140, een betwiste kunsttempel die nieuwigheid op nieuwigheid stapelt, zette de People Show Company uit Londen het pop-theater in de weegschaal.

Met het experimentele « Glass » en de happening-poging « Cosmetic Plastic » pakte de troep uit met anti-toneel van je reinste. Lege zinnen en ontspoorde fantasie? Of modern realisme waarvan we de taal nog niet goed begrijpen?

Een duister podium, als een gapende kuil. Een doordringende lichtstraal die een vrouw en twee mannen schept. En weer die duisternis. Dan lichtflitsen, als foto's. De vrouw aan haar schoonheidstafel. De vrouw op bed.

De vrouw op de stoel. De ene man, rijk gekleed, de gegoede met een fles. De andere, de onderdrukte, met gebogen hoofd en handen in handschoenen. Een mensenshow, met als enige begeleiding een slaapdronken stem die tot vervelens toe herhaalt « Hoe laat is het dan wel ». Een schreiende mannenstem Gelach van een menigte. En zo verder. Onwillekeurig denk je aan pop-art, die doodgewone dingen uit hun verband rukt zonder ze een nieuwe ruimte te geven, en dat modern realisme noemt. Die onwillekeurige afleiding verdwijnt evenwel zodra je op zoek gaat naar een aanknopingspunt om het spel te vatten. Maar dat blijft uit. In de plaats daarvan word je aangesproken door de spelingen van het licht en de onwezenlijke sfeer rond starre lijkbleke droomfiguren. De inhoud blijft schraal.

« Glass » is een geslaagd experiment, maar ook niet meer dan dat. Het leeft niet langer dan de tijd van de voorstelling. Erger maar onvermijdelijk is dat we van de experimenten ook de slechtste moeten slikken. De hoop op een nieuwe theatertaal met « Glass » werd genadeloos verzwakt door het absurde « Cosmetic Plastic ».

Het pop-theater heeft dus blijkbaar niet alleen de bedoeling van een punt te zetten achter het traditioneel toneel door het roer om te gooien en nieuwe communicatie-technieken te testen, het wil bovendien afrekenen met al wat vroeger was. Om dit brutaal, koud en meedogenloos te doen dient de happening : een soort circus met mensen bedoeld voor volwassenen.

Niets werkt zo storend als het feit dat enkelen — zij het dan overtuigde hervormers — met de uitdaging op hun gezicht de onzin gebruiken om hun afkeer van het bestaand toneel uit te drukken. Ook de toeschouwer krijgt zijn deel, want omdat « Participatie » onder alle vormen nu eenmaal het hoofddoel van de jongste strekkingen blijkt te zijn, wordt hij ondersteld van mee te schelden, te juichen en te schreeuwen. Wellicht kan het voor onevenwichtigen een onverwachte uitlaatklep zijn. Voor anderen staat het eerder dichter bij een ontspoorde fantasie, die de onzin om de onzin nastreeft.

GAFE