Archives du Théâtre 140

Het Laatste Nieuws

23-6-1972

WERELD VAN DE CULTUUR

Anna Sokolow Players op bezoek

Nieuwe spektakelvorm ver van overtuigend

Op doorreis van Wenen over Parijs naar het Holland Festival, waren de dansers-toneelspelers van Anna Sokolow te gast in het Théâtre 140 te Brussel.

Anna Sokolow, eens verbonden aan het gezelschap van Martha Graham, heeft te New York een drieluik-programma voorgesteld, dat door sommige Newyorkse balletcritici als een geniale veropenbaring werd begroet. De belangstelling was dan ook zeer groot, te meer daar de drie aangekondigde panelen aanlokkende onderwerpen behandelden met een choreografie geïnspireerd door Beckett, een door de schilder Magritte en een humoristische uitbeelding van de evolutie van de jazz. Daarbij nog kwam de eigenaardigheid dat Anna Sokolow niet alleen de dans gebruikt in haar choreografieën, maar ook het toneelspel en de poëzie.

Dit zou dan wel een nieuwsoortig totaal-toneelspel kunnen geweest zijn, tenzij poëzie er werd bijgesleept omdat men choreografisch niets beters uitdenken kon. Dat was hier het geval. Zelden hebben wij zulke stuntelige en bloedarme dansavond bijgewoond.

Het eerste paneel, geïnspireerd door Beckett, heet « Geschiedenis zonder woorden ». In een woestijn sterft een man van de dorst. Hij ziet een fles hoog in de lucht verschijnen. Hij beeldt zich in dat men hem ladders, rotsen en touwen toewerpt, wat ook kinderachtig echt gebeurt, om de fles te bereiken. Dat gaat niet en hij sterft. Dat betekent een twintigtal minuten over de grond rollen, wippen naar de fles en instorten. De elektronische muziek van Joël Tone kan wel het pathetisch opgeschroefde met een ijle obsederende expressie vullen.

De geschiedenis van de jazz gaat niet verder dan een komisch zeer oppervlakkig verhaal en enkele karikaturale salondansen die in een music-hall niet eens zouden doen lachen.

Tegenover een uitgelezen esthetenpubliek kan men wel gemakkelijker appelen voor citroenen verkopen.

Wat « Magritte-Magritte » aan de schilderkunst van de Belgische surrealist te danken heeft, hebben wij niet kunnen uitmaken. Misschien was het de bedoeling zo surrealistisch te zijn dat men ook de tegenvoet nam van Magrittes kunst en men in een systematische tegenstelling ook surrealistisch de kunst van Sokolow moet kunnen begrijpen. Wij menen althans dat de naam « Magritte » slechts publicitair werd uitgebaat.

Op muziek van Skrjabin werd een parodisch liefdes-duo gedanst. Dan volgden gedichten van John White, in hoekige Van Ostayen-stijl voorgedragen. Daarna danste een danseres iets dat « Ontdekking » werd genaamd. Zij deed zoals de dorstige man van de aanvang : altijd maar rondlopen en op de grond rollen.

Het vierde toneeltje stelde een man voor, slapend in een kast. De muziek van Liszt gaf hem benarde dromen.

Dan kwam een danseres de ideeën van een acrobaat, uitbeelden. Vier mannen droegen gedichten van Allan Poe voor. Een danser vermoordt zijn danseres en krijgt het aan de stok met politieagenten uit een film van Charlot. Dat gaat op bal-muziek met als inzet de Wals van Joe Hayne en tot slot zag men twee schoenen terwijl een gedicht van John White werd voorgedragen.

Dit alles liet de indruk kost wat kost wat anders te willen doen dan normaal. Het was van een ontwapenende ingenuïteit zo niet van een pijnlijk infantilisme. Op onbehaaglijke wijze kon men de weerslag daarvan bij het publiek aanvoelen. Ondanks enkele heftige applauspogingen van estheten die wilden bewijzen dat zij hadden begrepen wat aan het publiek ontsnapte, was het succes maar schraal. De realisatie was niet eens sterk genoeg om een fluitjesconcert uit te lokken.

W. PELEMANS