Archives du Théâtre 140

Het Laatste Nieuws

4-5-1983

Amerikaans vakmanschap en rommelige zelfingenomenheid

Titel: Cost of Living

Regie en choreografie: Tim Miller

Plaats: Theater 140, Schaarbeek.

Nadat de weg gebaand was door een schitterende « Falso Movimento » (Otello), heeft de dans nu met Tim Miller definitief zijn intrede gedaan in Kaaitheater 83. Tim Miller deed dat verrassend, technisch volmaakt (met uitzondering van een kleine hapering met de takel, zodat hij niet meer naar beneden geraakte) en vakbekwaam, zoals men dat mag verwachten van een volgeling van de « American Contemporary Dance Company ». Tevens zorgt hij voor boeiende vormvernieuwing, omdat hij bewust uitbreekt uit de beperkende bepalingen van de moderne dans, die hij zelf een verengend keurslijf vindt.

Vanuit zijn eigen discipline gaat Miller op zoek naar een nieuwe theatervorm, naar een theatrale mededeling die verder reikt dan ballet alleen. Hij schrikt er trouwens ook niet voor terug om met alle spektakelmiddelen, die hem ter beschikking staan, aan het vertolken van abstracte gevoelens te beginnen en daar ook in te slagen.

Tevens doet hij dat in een adembenemend tempo. Waar Bob Wilson en nog veel van zijn epigonen door vertraging vooral verveling opwekken, bouwt Tim Miller spanning op. En eigenlijk gaat het in « Cost of Living » daarover. Of ook daarover.

In de begeleidende tekst, opgenomen in het lijvige festivalprogrammaboek, wil de regisseur-choreograaf vooral verwarring zaaien betreffende de inhoud, zet hij alles wat al over dit spektakel gezegd en geschreven werd op de helling. Nochtans is zijn mededeling vrij duidelijk, eenvoudig en slechts bijkomstig door de achtereenvolgende parabeltjes verklaard: de spanning achter elke emotie. Die treedt op zowel bij valscherm-springen als bij zelfmoord, bij het verzenden (of niet) van een brief als bij een poging tot vliegen, een droom die in de Freudiaanse theorie wijst op een seksueel taboe.

« Cost of Living » heeft echter helemaal geen theoretische uitleg nodig. Het spektakel raast als een wervelwind over de toeschouwers. Het is boeiend van begin tot eind. Bij het verlaten van de zaal krijg je het gevoel een merkwaardig brokje aangrijpend theater te hebben meegemaakt. En dat is zo zeldzaam in deze tijd.

GRAY ANDERMAAL

Titel: 47 Beds

Verteller: Spalding Gray

Plaats: Rijkeklarencentrum, Brussel.

Spalding Gray behoort op dat gebied tot de ontgoochelende meerderheid. Na zijn « Personal History of the American Theatre », een twee uur durende egotrip van een verwende knaap, zit Gray ten tweede male in het officiële festivalprogramma met « 47 Beds ». Hij heeft de titels in de vorige produktie vervangen door bedden, waarin hij ooit gelegen heeft. Voor het overige blijft alles hetzelfde: rommelige zelfingenomenheid.

Gray kan wel aardig vertellen. Toch blijft de vraag wat hij met dergelijke « causerie » komt uitrichten op een internationaal theaterfestival, tenzij een achtenveertigste bed beslapen?

Hugo MEERT