Zondag ging deze creatie door de "Katholieke Tooneelgilde" in de Academie-Schouwburg, te St-Niklaas.

Over den auteur en zijn werk werd hier reeds gerept met een tekst uit "Het Zoete Waasland". Herhalen we slechts dat "David" in zijn opvatting en uitwerking het Aischilische drama nadert. Het noodlot der Grieken heeft echter plaats geruimd voor de gedachte der goddelijke gerechtigheid: Gods zwaar wrekende hand, die David in gansch zijn geslacht tuchtigt om zijn zonde, David roept door zijn zonde Gods toorn over zich af. God stelt hem ten voorbeeld voor het Joodsche volk, voor heel de wereld, voor ieder van ons.

Aan de "première" van David die ongetwijfeld a priori een heel waagstuk bleek te zijn, werd door de Katholieke Tooneelgilde van St-Niklaas, welke reeds menige heerlijke creatie op haar actief schreef, een krachtsinspanning besteed, die alleen van ideale tooneeldilettanten, van jongens met 'n groote, schoone overtuiging kan worden verwacht. Want "David" is voorzeker een zwaar te tillen blok op het tooneel, al laten we hier nog de vraag open omtrent een der nota's van den regisseur M. Michel Van Vlaenderen: "Theatrale betweter-kritiek: gebrek aan tooneelinzicht".

Daar straks nog schreff de heer Th. De Ronde in het Januari-nummer van "Tooneelgids": "Dat inzicht heeft nu de moderne tooneelbeweging gebracht: de tekst, wat we gewoonlijk noemen het stuk, is slechts een der factoren, waaruit een opvoering opgebouwd wordt." Al bleef nu de litteraire tekst van Feber wel een rijk materiaal in de hand van den spelleider, het uitbouwen van dit treurspel bleef daarom alleszins voor den regisseur een niet minder zeer zware taak. Met groote eer heeft hij zijn slag thuis gehaald en niet het minst uit des schrijvers zinrijke woord met veel tooneelliteraire visie en scenisch inzicht den dramatischen gang van zaken opgehaald en omhoog gestuwd, even forsch en zeker als de auteur in een traag maar des te tragischer tempo zijn drama heeft uitgebouwd. De heer Feber, die, met zijn gade, de creatie van zijn werk bijwoonde en gedwongen werd op de planken te verschijnen, voelde zich, vol van ontroering, genoodzaakt te verklaren dat de uitbeelding van het stuk het beeld overtrof dat jaren terug op Java in zijn visioen filmde. Michel Van Vlaenderen mag die pluim, die hem publiek werd gegeven, gerust op z'n hoed steken. Wat we in dezen regisseur bewonderen, is niet alleen zijn sterk technisch en vaardig spelleidend talent, maar tevens die gave om de draden van zijn regie zóó fijnzinnig in handen te houden en ze zoo bescheiden te hanteeren, dat men bij hem niet de minste pressie op de acteurs gevoelt. We bewonderen bij hem dien tact, die fijnzinnigheid van sterk bezieler, zonder voelbare drukking.

In samenklank met den naam van den regisseur, moet hier direct worden vermeld de pleïade van leden - want heel het stuk werd door eigen krachten gewrocht - die het werk in eerste instantie hebben helpen monteeren: Karel De Rechter (spelend lid) met een sterke expressie in lijn en kleur van zijn ontworpen moderne dekors en kostuums; vooral trof de felle dynamische beweging in de massale roode lijn van het middendoek. Het decor werd verder vervaardigd door M. Archiel Pauwels, eveneens lid. De zacht fungeerende lichtapparaten zijn het werk van het lid M. Jos De Clippeleir; de typeering is van het lid M. Georges de Maeyer. De scène-muziek, die doorgaans treffend bij de tooneelen werd aangepast, werd gecomponeerd door M. Jos Van Durme.

Uit de talrijke rolbezetting lichten we even de vier voornaamste personages: David, M. Louis Brioen, Bethsabee, Mejuffer Madeleine Van Vlaenderen (liefhebster), Absalon, David's zoon, M. Em. Van Haver, David's dochter, Mej. Irma Madou (liefhebster). Het spel, dat in het kader stond der kino-techniek, was vooral gekenmerkt door 'n forsche plastiek en heel de bent van acteurs en actrices heeft het stuk vertoond in een homogeniteit, die we bij de Katholieke Gilde steeds zoo zeer mogen bewonderen en die we heel zelden bij andere kringen mogen constanteeren. Het applaus bij open doek voor de figuratie in III was ten zeerste verdiend.

We hebben tot nu toe nog nooit zulk een staaltje van kleurig en bezield figurantenspel te zien kregen.

Ten slotte deze wensch. Moge de pioniersgilde van ons Katholiek Vlaamsch tooneel in Vlaanderen, onder de bezieling van haar wakkeren en idealen voorzitter, den heer De Vidts op het Landjuweel te Mechelen minstens in dezelfde omstandigheden als te St-Niklaas en met nog een meer entrain "David" voor het voetlicht brengen!

R.S.