Archief Etcetera

Jane Vander Elst, studente 1ste kandidatuur Germaanse aan de KU Brussel, gaat al enkele jaren naar het theater. Ze gaat nog wat vaker sinds ze vorig jaar deelnam aan Vlotte Pennen (jongeren recenseren theatervoorstellingen, een initiatief van CC Westrand o.l.v. Els Leysen).

'Toeschouwers en acteurs komen samen voor het beleven van een ervaring, die meestal verschilt van, rijker en intenser is dan ervaringen in het dagelijkse leven en die juist hierdoor de kijker kan boeien. Toneel is een rollenspel, waarin acteurs een dialoog opvoeren. Meestal gaat het om een conflict van tegenstrijdige houdingen die spanningen veroorzaken.' Zo luidde één van de vele definities die ons over theater voorgeschoteld werd op de schoolbanken, maar die toch niet helemaal overeenstemt met mijn visie op theater. Toneel is voor mij niet slechts een huiskamer waarin de vierde muur ontbreekt. Het is meer dan dat... Maar wat?

Altijd anders. Geen enkel stuk is hetzelfde. Terwijl de ene voorstelling je een uur lang boeit met gefilosofeer over banale dingen van het leven (Wachten op Godot), de humor van een ander stuk je een tijdje bezighoudt, ga je door de prachtige weergave van gevoelens zodanig in een ander stuk op, dat je al snel vergeet dat je in de schouwburg zit.

Ook mijn persoonlijke mening is altijd anders. Ze kan veranderen naarmate het stuk vordert en in elk geval evolueert ze in de loop der jaren. Hoe meer ik naar theater kijk, hoe leuker het wordt en hoe meer ik het kan appreciëren. Voor een schrijfopdracht ging ik het voorbije jaar vaker naar theater. Mijn visie is veranderd, ik kijk op een andere manier en leer dingen appreciëren waarover ik voordien niet eens had nagedacht.

Vroeger vond ik een theaterstuk goed als de acteurs zich inleefden in hun rol en als het verhaal me boeide. Langzamerhand veranderden mijn criteria. Ook al leven de spelers zich ongelooflijk goed in en is het verhaal uitermate interessant, toch moet een stuk net dat 'ietsje meer' hebben, om mij een hele avond te laten genieten. Die visie heb ik gekregen door die schrijfopdracht, waardoor je meer naar alle facetten van theater kijkt en niet alleen naar

acteurs en verhaal. Decor, muziek, kostuums, taal,... óók allemaal belangrijke elementen van een voorstelling en deze maken samen een stuk tot wat het is.

Het kleine sterven

Het kleine sterven (hetpaleis, januari 2000) is zo'n stuk waardoor ik van begin tot einde aan mijn stoel gekluisterd zat. Deze voorstelling had alles om mijn favoriet te worden.

'Iedereen kent het, dat zalige gevoel, die kriebels in de buik... Wat maakt dit verhaal dan zo speciaal? Een verliefd koppel, niets meer, niets minder, en toch... zo subliem.'

In dit kort citaat uit een zelfgeschreven recensie, lees je het al: een simpel concept, maar toch zo prachtig. Hoe kan een regisseur zoiets bereiken? Dat vraag ik me dan altijd af. De cocktail van bepaalde elementen maakte dit zo speciaal. Een eenvoudig decor: piano, videoscherm, camera en blauw doek. De acteurs op de planken - voor het blauwe doek - kregen er op het videoscherm een levendige omgeving van één of andere drukke stad bij. Een overbodige verdubbeling, zou je kunnen zeggen, maar zonder deze ingreep was het heel anders en misschien niet half zo goed geweest. Verlangt de toeschouwer niet juist zoiets? Een perfecte mix tussen theater en film...

Alsof dit alles de kijker nog niet genoeg overtuigd had, zorgde de prachtige live pianomuziek er wel voor dat het publiek zich in een droom waande. De piano op het podium zorgde voor een zekere verbondenheid en maakte het allemaal levensechter.

Ook de taal kan niet over het hoofd gezien worden. Dimitri Leue (acteur in en auteur van dit werk), maakte in zijn tekst gebruik van originele beeldspraak en woordspelingen die grotendeels verantwoordelijk waren voor het grappige tintje van het stuk. De talloze beschrijvingen die exact en op een speelse manier weergeven wat iemand denkt, maakten er een echt taalspektakel van. Met eenvoudige woorden slaagt hij erin complexe gevoelens to the point te beschrijven.

Voorstellingen als deze zijn in staat mijn visie op theater te veranderen, te verrijken.