Date 1992-12-30

Publication De Standaard

Performance(s) Obsessie

Artist(s) Anton Segers

Company / Organization Het Gerucht

Keywords fowleskollektionereneveraertshemerijckxsegerskatleenvoorbijgegaanteatergezelschapantonvlot

"Obsessie" van nieuw gezelschap Het Gerucht is een gemiste kans

HASSELT -- Limburg is een nieuw professioneel teatergezelschap rijker. Althans, met de voorstelling Obsessie wil het teatergezelschap Het Gerucht zich zo prezenteren, al ontvangt het voorlopig alleen een kleine provinciale subsidie en is de behuizing in een klein teatertje naast een bowlingzaal in Hasselt ook niet echt de gedroomde plaats... Maar een kniesoor die daarop let, ware het niet dat uit deze eerste voorstelling toch niet echt duidelijk wordt wat regisseur Anton Segers en zijn gezelschap onderscheidt van andere en dus de oprichting van een nieuw gezelschap nodig maakt.

Het stuk is gebaseerd op het boek The collector van John Fowles. Het is het verhaal van een gestoorde man met een sterk minderwaardigheidscomplex. Van het kollektioneren van vlinders stapt hij over op het kollektioneren van levende vrouwen wanneer een lotto-prijs hem verlost van de noodzaak zijn brood te verdienen met een ambtenarenbaantje.

Zijn eerste slachtoffer heet Miranda, net als Prospero's dochter, en hij laat zich aanspreken als Ferdinand, net als de zoon van de koning van Napels, al heet hij eigenlijk gewoon Fred en is hij in werkelijkheid een echte Caliban (The tempest van Shakespeare echoot door het hele verhaal). De "brave new world" waar van hij droomde, waarin de vrouw waarvan hij "houdt" altijd in zijn nabijheid is en hem bewondert, zonder hem aan te raken, eindigt voorspelbaar genoeg in een nachtmerrie als het meisje sterft door een longontsteking.

In een regie van Anton Segers werken Ben Hemerijckx en Katleen Everaerts het verhaal vlot af. Vooral Ben Hemerijckx bereikt een vrij grote overtuigingskracht in de uitbeelding van de gek. De gekozen middelen, het plotseling laten omslaan van gezichtsuitdrukkingen, de geforceerde zoetsappigheid van zijn stem, zijn kapsel en kledij, verwijzen dan wel sterk naar klassieke stereotypen van een psychopaat, maar hij beheerst dat idioom uitstekend en laat het nauw op zijn tekst aansluiten.

Dat kan je niet altijd zeggen van Katleen Everaerts. Haar akteren -- al is een "gewoon" iemand uitbeelden ook niet zo gemakkelijk -- drijft meer dan eens op maniertjes. Ze springt vaak bruusk van de ene gemoedsuitbeelding in de andere, zonder de stiltes in de tekst hun tijd te geven. Het gevolg daarvan is dat je net iets te veel voelt dat de akteurs naast elkaar heen praten, en vooral met hun eigen rol, en niet met de gehele tekst, bezig zijn.

Toch is het stuk best te pruimen, maar dat neemt niet weg dat je bij dit soort voorstellingen een fundamentele bedenking kan maken. In de enscenering is voorbijgegaan aan de literaire associaties in Fowles' tekst, ten voordele van de lijnrechte uitbeelding van het thrillergegeven. Wellicht niet toevallig is ook voorbijgegaan aan het teatraal gegeven zelf, en is het model waaraan men zich spiegelde dat van een bioskoopfilm, waar het publiek als het ware afwezig is.

Terwijl net het feit dat dit stuk op een scène, en niet op doek getoond wordt, aanleiding had kunnen zijn om de wetmatigheden van het vlot vertelde verhaal te laten voor wat ze zijn en te zoeken naar een teatrale wijze van tonen die ook het veld van verwijzingen van Fowles eer aandoet. In zekere zin is deze voorstelling dus een gemiste kans. En dat ondanks een behoorlijk professionalisme, zeker als je de beperkte middelen in aanmerking neemt.

Voorlopig is er geen speellijst bekend.