De Parade wekt Foucault tot leven
Weinig filosofen hebben in de jaren tachtig zo'n verstrekkende invloed gehad als de Fransman Michel Foucault met zijn "archeologieën" van vele moderne praktijken en vertogen. Hij zocht naar mogelijkheden om de wereld fundamenteel anders te denken dan de wijze waarop wij geleerd worden dat te doen, om onbekende en duistere regionen van de menselijke geest op te sporen.
Zijn laatste werk voor hij aan aids overleed, L'histoire de la sexualité, zette alle gangbare denkbeelden over de bevrijding van de seksualiteit op zijn kop. Een vroegere latente interesse voor het lichamelijke kwam hier plots centraal te staan. Door verschillende biografieën is ondertussen ook duidelijk geworden dat Foucaults belangstelling voor het ongekende zich niet beperkte tot de theorie. Zijn leven lang nam hij deel aan buitenissige (homo-)seksuele experimenten en testte hij drugs uit. Ook zijn houding tegenover ethisch gevoelige onderwerpen als zelfmoord, waren bepaald controversieel en provocerend.
Uiteraard is het onmogelijk om binnen het bestek van een ruim uur een overzicht te geven van het denken en leven van deze man. Dat probeert De Parade dan ook niet. Hun Rue d'Ulm is een soort fictieve biografie, die vooral de bijzondere levenshouding van Foucault in het licht stelt. Impliciet wordt hier zo gesuggereerd dat het leven een belangrijke, zo niet essentiële factor is om de drijfveren achter het werk te begrijpen.
Dat gebeurt in een reeks gesprekken tussen Willem Carpentier, die de rol van Michel Foucault speelt, en Olivier De Smet. Die luistert naar de naam Daniel, maar staat voor de verschillende mannen waar Foucault een verhouding mee had. Het levert een portret op met vele nuances, waarbij niet enkel de hemelbestormer Foucault in de verf gezet wordt, maar ook zijn kleine kantjes aan het licht komen. Een uitgesproken misogynie bijvoorbeeld, of de bedenkelijke wijze waarop hij zijn vriend meesleept in zijn aidsbesmetting.
Dit stuk had perfect kunnen passen in de vroegere serie stukken van De Parade over seksualiteit. De Parade is nog steeds het enige gezelschap dat theater gebruikt als een middel om ideeën te berde te brengen, eerder dan emoties of wat anders ook. Dat lukt vrij aardig, ondanks het zwakke acteerwerk van Olivier De Smet. Zijn ongewild hortend acteren leunt soms vervaarlijk dicht bij een gortdroge lezing aan.
Terwijl nu net een overtuigend spel de gedachten die ontvouwd worden op een aanschouwelijke manier kan belichamen. Welke reden is er anders om dit soort dingen op scène te brengen?
"Rue d'Ulm" van De Parade, script Willem Carpentier en Rudi Meulemans, regie Rudi Meulemans, acteurs Willem Carpentier en Olivier De Smet. Oude Veeartsenijschool Anderlecht, 18 maart.
