Date 2006-11-16
Publication De Morgen
Performance(s) While We Were Holding It Together
Artist(s) Müller, Ivana
Company / Organization
Keywords tableau • müller • acteurs • holding • pose • kroatisch-nederlandse • krampen • volharden • verhaaldraden • gewisseld
Bij Ivana Müller is proberen stil te staan ook dansen: Een stuk waarin de hoofdrol is weggelegd voor de toeschouwer
Bij
Een stuk waarin de hoofdrol is weggelegd voor de toeschouwer
brussel l Wanneer beginnen lichamen op een podium iets te betekenen? En wie doet dan het werk, de acteur of de toeschouwer? Die vraag stelt de
door
De opzet van dit werk is een waagstuk. De hele tijd staan vijf acteurs onbeweeglijk, in een gekunstelde pose, voor het publiek. Tijdens een black-out wisselen ze soms van plaats, maar zonder iets aan het tableau te veranderen. Dat is het: een tableau vivant, maar dan een dat niet één verhaal, maar ontelbaar vele verhalen tegelijk vertelt.
Voortdurend veranderen er kleine details in het beeld. Al staan de acteurs stil, ze praten om hun persoonlijke interpretatie van het tafereel te geven. Of ze reageren op de sterk afwijkende opinies van de anderen door heftig met hun ogen te acteren. En ze vallen wel eens uit hun 'rol' (of is dat ook een rol?) voor een persoonlijke ontboezeming of, vaker, om te klagen over krampen. Ruim een uur stilstaan is inderdaad geen sinecure. Gaandeweg doorbreekt hun echte, lijdende lichaam almaar sterker het geacteerde beeld: ze trillen en wiebelen in hun pogingen om in hun
Zo beginnen talloze verhalen, echte en fictieve, door elkaar te lopen in dit ene tableau. De klankband vol concrete geluiden versterkt dat. Haast terloops ontstaan er ook persoonsverwisselingen. Niet enkel omdat er al eens van plaats gewisseld wordt, maar omdat de acteurs soms hun teksten enkel lippen, terwijl uit de boxen stemmen van andere acteurs klinken.
Voor de toeschouwer is het hard (maar zeer plezierig) werken om al die verhaaldraden te volgen en ontcijferen. Hij 'maakt' het stuk 'af'. Müller ensceneert die hoofdrol van de toeschouwer expliciet. In het begin sta je voor een rood gordijn. Je verwacht dat daarachter het stuk zal spelen, maar het verbergt de tribune. Je stond dus ongeweten even op de plek van de acteurs. Later, als de acteurs zich bevragen over wie daar voor hen zit, schijnt het licht niet meer op hen maar op de toeschouwers. Het slotbeeld toont een leeg speelvlak. Je hoort enkel nog de stemmen van de acteurs. Ze vragen zich af wat er rest van hun aanwezigheid. Dat is, uiteraard, de constructie in het hoofd van de toeschouwer.