BRUSSEL -- In de loop van 1987 zocht Oda Van Neygen van de Beursschouwburg, een van de teaters die een kontinue programmatie voor kinderteater kent, Paul Peyskens aan om een voorstelling te maken. Ondanks slechte herinneringen aan het kinderteater van zijn jeugd, de brave en oersaaie verhaaltjes, aanvaardde hij de uitdaging, maar stelde enkele voorwaarden.
Het moest een voorstelling worden die ook voor volwassenen de moeite waard was om te bekijken, net als een film met de kwotering "kinderen toegelaten". En het moest een voorstelling zijn die mooi is om te bekijken, spannend, afwisselend, plezierig. "Iets wat ik ook graag gezien had als ik jong was, wat mijn neefjes graag zouden zien". Die voorstelling gaat vandaag in première in Brussel, en luistert naar de vreemde naam "KIT".
De voorstelling, werd van bij het begin geteisterd door financieringsmoeilijkheden omdat de verwachte subsidie uiteindelijk niet werd toegekend. Redding kwam van het Gentse Oud Huis Stekelbees, dat volwaardig coproducent werd. De samenstelling van de cast is een verhaal apart.
PP: Arne is een Noor die ik leerde kennen toen hij nog studeerde aan het Mudra in Brussel. Later verhuisde hij naar Londen. Toen ik hem daar opzocht, ontmoette ik Pia, die klassiek ballet studeerde maar er genoeg van had op dat ogenblik. Ze gingen dan ook graag in op mijn voorstel om teater te komen spelen in Vlaanderen.
Ondertussen was ik bezig in Rotterdam met Michel Van Beirendonck als decorontwerper aan A Winter's Tale. Die samenwerking viel zo goed mee dat "KIT" een logische voortzetting ervan leek. Herman Sorgeloos kwam dat tandem aanvullen. Ondertussen werden er audities georganizeerd in de Beursschouwburg voor nog twee akteurs, maar uiteindelijk pikte ik daar niemand uit. In Rotterdam kreeg ik een brief van Andrea Bardosch, die aan het Insas studeerde, met enkele leuke foto's bij. Ik ontmoette haar in Brussel, en kontrakteerde haar ter plekke. Mijn eigen zus, Dett, werd ten slotte nummer 4; zij zorgt ook voor de muzikale omlijsting van de voorstelling.
DS: Hoe maak je een kindervoorstelling met akteurs die geen Nederlands spreken?
PP: De twee Noren zijn geen akteurs maar dansers. Door Arne ontdekte ik een heel andere manier om over dingen te denken. Dansers zijn heel direkt; omdat ze niet kunnen praten, zijn ze verplicht andere expressievormen te zoeken. Dat, de verschillende talen, de verschillende disciplincs, dat heb ik allemaal gebruikt in deze voorstelling. "KIT is een geheel van onderdelen waarmee steeds iets anders samen te stellen valt. Door de omkadering van Michel en Herman is het allemaal heel mooi om te zien, en is het ook perfekt te verstaan, al versta je dan niet alles wat er gezegd wordt. De toeschouwers kunnen er zelf uitpikken wat ze leuk vinden.
DS: Er zit dus geen vast verhaal in?
PP: Nee, ik ben begonnen met een aantal opdrachten, praktische en emotionele. Daar zij geen vaste regels voor, dat hangt af van de konkrete mensen die die opdrachten uitvoeren. Ik probeer gedachten en gebeurtenissen bij elkaar te brengen; binnen het teater moet je de realiteit anders inpassen. Daarvoor is het van belang dat de voorwerpen op de scène mooi zijn, het zijn tegelijk haken voor het denken. In "KIT" ontwikkelden die zich vanuit de konkrete gebeurtenissen, de mensen op scène.
DS: Hoe kom je dan daarmee tot een voorstelling?
PP: In het begin heb ik uiteindelijk wel een tekstje geschreven en dan hebben we daar Horowitz speelt Chopin bij gebruikt als muziek. De gedachten die dat loswerkte bij de akteurs leidden dan weer tot een andere scène. Zo kantelt de ene scène logisch over in de andere. Het enige wat van belang is opdat het begrijpelijk zou zijn, is dat de akteurs altijd alert blijven voor wat de anderen doen met een tekst of een gebaar. Het moet altijd opnieuw gedekodeerd worden, het antwoord moet altijd opnieuw geformuleerd worden. Het is een mekanisme dat zo uit de realiteit gegrepen is, en die snapt iedereen of iedereen niet. "Lees maar, er staat niet wat er staat".
"KIT" is te zien in de Beursschouwburg op 12 maart om 20 u 30. Er is een matinee op 13 maart om 15 u. Later komt de voorstelling in Amsterdam, Den Bosch, Rennes, Gent, Antwerpen, Tilburg en Leuven (dat laatste onder voorbehoud).
